Terms
SRPS EN ISO 16559:2015

Solid biofuels - Terminology, definitions and descriptions (ISO 16559:2014)

Terms

• absorption
  English
  

  phenomenon whereby atoms, ions, or molecules from a gas, liquid, or dissolved solid permeates or is dissolved by a liquid or solid (the absorbent) NOTE 1 to entry: Adsorption is a surface-based process while absorption involves the whole volume of the material.

  Serbian
  

  pojava pri kojoj atomi, joni ili molekuli iz gasa, tečnosti ili rastvorenog čvrstog tela prodiru u tečnost ili čvrsto telo, ili ih tečnost ili čvrsto telo (apsorbent) rastvaraju NAPOMENA 1 uz termin: Adsorpcija je površinski proces, dok apsorpcija obuhvata celokupnu zapreminu materijala.

  Serbian
  

  pojava pri kojoj atomi, joni ili molekuli iz gasa, tečnosti ili rastvorenog čvrstog tela prodiru u tečnost ili čvrsto telo, ili ih tečnost ili čvrsto telo (apsorbent) rastvaraju NAPOMENA 1 uz termin: Adsorpcija je površinski proces, dok apsorpcija obuhvata celokupnu zapreminu materijala.

• additive
  English
  

  material which has been intentionally introduced into the fuel feedstock to improve quality of fuel (e.g. combustion properties), to reduce emissions or to make production more efficient NOTE 1 to entry: Trace amounts of e.g. grease or other lubricants that are introduced into the fuel processing stream as part of normal mill operations are not considered as additives.

  Serbian
  

  materijal koji je namerno dodat sirovini za gorivo da bi se poboljšao kvalitet goriva (npr. svojstva sagorevanja), smanjile emisije ili povećala efikasnost proizvodnje NAPOMENA 1 uz termin: Aditivima se ne smatraju količine u tragovima, npr. masti ili drugih maziva, koje su uvedene u tok prerade goriva kao deo uobičajenog rada postrojenja.

  Serbian
  

  materijal koji je namerno dodat sirovini za gorivo da bi se poboljšao kvalitet goriva (npr. svojstva sagorevanja), smanjile emisije ili povećala efikasnost proizvodnje NAPOMENA 1 uz termin: Aditivima se ne smatraju količine u tragovima, npr. masti ili drugih maziva, koje su uvedene u tok prerade goriva kao deo uobičajenog rada postrojenja.

• adsorption
  English
  

  phenomenon whereby atoms, ions, or molecules from a gas, liquid, or dissolved solid adheres to a surface whereby the process creates a film of the adsorbate on the surface of the adsorben

  Serbian
  

  pojava pri kojoj se atomi, joni ili molekuli iz gasa, tečnosti ili rastvorenog čvrstog tela koncentrišu na površini adsorbenta, i tom prilikom se stvara film adsorbata

  Serbian
  

  pojava pri kojoj se atomi, joni ili molekuli iz gasa, tečnosti ili rastvorenog čvrstog tela koncentrišu na površini adsorbenta, i tom prilikom se stvara film adsorbata

• agrofuels
  English
  

  biofuels obtained from energy crops and/or agricultural by-products (agricultural residues)

  Serbian
  

  biogoriva koja se dobijaju iz energetskih kultura i/ili sporednih poljoprivrednih proizvoda (poljoprivrednih ostataka)

  Serbian
  

  biogoriva koja se dobijaju iz energetskih kultura i/ili sporednih poljoprivrednih proizvoda (poljoprivrednih ostataka)

• air dried
  English
  

  condition in which the solid biofuel has dried in air to equilibrium moisture content

  Serbian
  

  stanje kada je čvrsto biogorivo prosušeno na vazduhu do uravnoteženog sadržaja vlage

  Serbian
  

  stanje kada je čvrsto biogorivo prosušeno na vazduhu do uravnoteženog sadržaja vlage

• angle of drain
  English
  

  steepest angle of descent measured in degrees of the slope of material relative to the horizontal plane when granular material on the slope face is on the verge of sliding NOTE 1 to entry: When biomass is held in a silo or hopper and drained through a gate at the bottom the material is usually forming a cone within which the material, especially material with high particle aspect ratio such as pellets, partially becomes interlocked before released by the forces of gravity. NOTE 2 to entry: The angle of drain is normally a few degrees higher than the angle of repose.

  Serbian
  

  najstrmiji ugao pada izmeren u stepenima nagiba materijala u odnosu na horizontalnu ravan, kada se zrnasti materijal na prednjoj površini nagiba nalazi na ivici da sklizne NAPOMENA 1 uz termin: Kada se biomasa koja se nalazi u silosu ili košu odvodi kroz otvor na dnu, materijal obično formira kupu unutar koje je materijal, naročito onaj koji sadrži veliki udeo čestica kao što su peleti, delimično isprepletan pre nego što se oslobodi pod dejstvom sile gravitacije. NAPOMENA 2 uz termin: Ugao pražnjenja je obično nekoliko stepeni veći od ugla prirodnog nagiba.

  Serbian
  

  najstrmiji ugao pada izmeren u stepenima nagiba materijala u odnosu na horizontalnu ravan, kada se zrnasti materijal na prednjoj površini nagiba nalazi na ivici da sklizne NAPOMENA 1 uz termin: Kada se biomasa koja se nalazi u silosu ili košu odvodi kroz otvor na dnu, materijal obično formira kupu unutar koje je materijal, naročito onaj koji sadrži veliki udeo čestica kao što su peleti, delimično isprepletan pre nego što se oslobodi pod dejstvom sile gravitacije. NAPOMENA 2 uz termin: Ugao pražnjenja je obično nekoliko stepeni veći od ugla prirodnog nagiba.

• angle of repose critical angle of repose
  English
  

  steepest angle of descent measured in degrees of the slope of material relative to the horizontal plane when granular material on the slope face is on the verge of sliding NOTE 1 to entry: The slope may be the convex perimeter of a conical pile on a flat surface.

  Serbian
  

  najstrmiji ugao pada izmeren u stepenima nagiba materijala u odnosu na horizontalnu ravan, kada se zrnasti materijal na prednjoj površini nagiba nalazi na ivici da sklizne NAPOMENA 1 uz termin: Kosina može da bude sa konveksnim obodom na složaju koji je u obliku kupe na ravnoj površini.

  Serbian
  

  najstrmiji ugao pada izmeren u stepenima nagiba materijala u odnosu na horizontalnu ravan, kada se zrnasti materijal na prednjoj površini nagiba nalazi na ivici da sklizne NAPOMENA 1 uz termin: Kosina može da bude sa konveksnim obodom na složaju koji je u obliku kupe na ravnoj površini.

• animal biomass
  English
  

  biomass obtained from livestock

  Serbian
  

  biomasa koja se dobija od stoke

  Serbian
  

  biomasa koja se dobija od stoke

• animal by-products animal residues
  English
  

  agricultural by-products (or agricultural residues) obtained from livestock operations NOTE 1 to entry: It includes among others solid excreta of animals.

  Serbian
  

  sporedni poljoprivredni proizvodi (ili poljoprivredni ostaci) koji potiču iz aktivnosti vezanih za uzgoj stoke NAPOMENA 1 uz termin: Između ostalog, tu spadaju i čvrste životinjske izlučevine.

  Serbian
  

  sporedni poljoprivredni proizvodi (ili poljoprivredni ostaci) koji potiču iz aktivnosti vezanih za uzgoj stoke NAPOMENA 1 uz termin: Između ostalog, tu spadaju i čvrste životinjske izlučevine.

• aquatic biomass
  English
  

  biomass from so called hydrophytic plants or hydrophytes, which are plants that have adapted to living in or on aquatic environments

  Serbian
  

  biomasa od takozvanih vodenih biljaka ili hidrofita, koje su prilagođene životu u ili na vodenoj sredini

  Serbian
  

  biomasa od takozvanih vodenih biljaka ili hidrofita, koje su prilagođene životu u ili na vodenoj sredini

• as analysed determined basis
  English
  

  condition in which the moisture content of the solid biofuel is the content of the material at the moment of analysis /determination

  Serbian
  

  stanje sadržaja vlage čvrstog biogoriva u materijalu u trenutku analize/određivanja

  Serbian
  

  stanje sadržaja vlage čvrstog biogoriva u materijalu u trenutku analize/određivanja

• as received as delivered ar
  English
  

  calculation basis for a material in the delivery state NOTE 1 to entry: The abbreviation of as received is ar.

  Serbian
  

  osnova za izračunavanje materijala pri isporuci NAPOMENA 1 uz termin: Skraćenica za izraz u primljenom stanju je d.

  Serbian
  

  osnova za izračunavanje materijala pri isporuci NAPOMENA 1 uz termin: Skraćenica za izraz u primljenom stanju je d.

• ash ash content total ash A
  English
  

  mass of inorganic residue remaining after combustion of a fuel under specified conditions, typically expressed as a percentage of the mass of dry matter in fuel NOTE 1 to entry: See also ash fusibility, natural ash, extraneous ash. NOTE 2 to entry: Depending on the combustion efficiency the ash may contain combustibles. NOTE 3 to entry: If a complete combustion is realized ash contains only inorganic, non-combustible components.

  Serbian
  

  masa neorganskog ostatka preostalog nakon sagorevanja goriva pod utvrđenim uslovima, koji se obično izražava kao procentualni udeo mase suve materije u gorivu NAPOMENA 1 uz termin: Videti topivost pepela, čist pepeo, pepeo sa primesama zagađivača. NAPOMENA 2 uz termin: U zavisnosti od efikasnosti sagorevanja, pepeo može da sadrži zapaljive čestice. NAPOMENA 3 uz termin: U slučaju potpunog sagorevanja, pepeo sadrži samo neorganske, nesagorive komponente.

  Serbian
  

  masa neorganskog ostatka preostalog nakon sagorevanja goriva pod utvrđenim uslovima, koji se obično izražava kao procentualni udeo mase suve materije u gorivu NAPOMENA 1 uz termin: Videti topivost pepela, čist pepeo, pepeo sa primesama zagađivača. NAPOMENA 2 uz termin: U zavisnosti od efikasnosti sagorevanja, pepeo može da sadrži zapaljive čestice. NAPOMENA 3 uz termin: U slučaju potpunog sagorevanja, pepeo sadrži samo neorganske, nesagorive komponente.

• ash deformation temperature DT
  English
  

  temperature at which first signs of rounding due to melting of the edges of the ash test piece occur

  Serbian
  

  temperatura pri kojoj se javljaju prvi znaci zaobljavanja ivica ispitne epruvete pepela usled topljenja

  Serbian
  

  temperatura pri kojoj se javljaju prvi znaci zaobljavanja ivica ispitne epruvete pepela usled topljenja

• ash flow temperature FT
  English
  

  temperature at which the ash is spread out over the supporting tile in a layer, the height of which is half of the height of the test piece at the ash hemisphere temperature

  Serbian
  

  temperatura na kojoj se pepeo širi preko nosećih segmenata (pločica) u sloju, čija je veličina jednaka jednoj polovini visine ispitne epruvete na temperaturi polulopte pepela

  Serbian
  

  temperatura na kojoj se pepeo širi preko nosećih segmenata (pločica) u sloju, čija je veličina jednaka jednoj polovini visine ispitne epruvete na temperaturi polulopte pepela

• ash fusibility ash melting behaviour
  English
  

  characteristic physical state of the ash obtained by heating under specific conditions NOTE 1 to entry: Ash fusibility is determined under either oxidising or reducing conditions. NOTE 2 to entry: See also ash deformation temperature, ash flow temperature, ash hemisphere temperature and ash shrinkage starting temperature.

  Serbian
  

  karakteristično fizičko stanje pepela koje se dobija zagrevanjem pod utvrđenim uslovima NAPOMENA 1 uz termin: Topivost pepela se određuje ili u oksidacionim ili u redukcionim uslovima. NAPOMENA 2 uz termin: Videti takođe temperaturu deformacije pepela, temperaturu tečenja pepela, temperaturu polulopte pepela i temperaturu omekšavanja pepela.

  Serbian
  

  karakteristično fizičko stanje pepela koje se dobija zagrevanjem pod utvrđenim uslovima NAPOMENA 1 uz termin: Topivost pepela se određuje ili u oksidacionim ili u redukcionim uslovima. NAPOMENA 2 uz termin: Videti takođe temperaturu deformacije pepela, temperaturu tečenja pepela, temperaturu polulopte pepela i temperaturu omekšavanja pepela.

• ash hemisphere temperature HT
  English
  

  temperature at which the height of a test piece, prepared from ash by a specific procedure, is equal to half the width of the base, and its shape becomes approximately hemispherical

  Serbian
  

  temperatura na kojoj se visina ispitne epruvete, pripremljene od pepela prema utvrđenom postupku, izjednačava sa polovinom širine osnove i formira približno oblik polulopte

  Serbian
  

  temperatura na kojoj se visina ispitne epruvete, pripremljene od pepela prema utvrđenom postupku, izjednačava sa polovinom širine osnove i formira približno oblik polulopte

• ash shrinkage starting temperature SST
  English
  

  temperature at which shrinking of the test piece occurs NOTE 1 to entry: This temperature is defined as when the area of the test piece falls below 95 % of the original test piece area at 550 C.

  Serbian
  

  temperatura na kojoj se javlja skupljanje ispitne epruvete NAPOMENA 1 uz termin: Ova temperatura se definiše kao temperatura pri kojoj površina ispitne epruvete pada ispod 95 % površine prvobitne ispitne epruvete na 550 C.

  Serbian
  

  temperatura na kojoj se javlja skupljanje ispitne epruvete NAPOMENA 1 uz termin: Ova temperatura se definiše kao temperatura pri kojoj površina ispitne epruvete pada ispod 95 % površine prvobitne ispitne epruvete na 550 C.

• bag weight
  English
  

  weight of the fuel plus the bag

  Serbian
  

  težina goriva plus vreća

  Serbian
  

  težina goriva plus vreća

• baled biofuel bale
  English
  

  solid biofuel which has been compressed and bound to keep its shape and density EXAMPLES Straw bales, bales of energy grass, bales of treetops and branches.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo koje je sabijeno i uvezano kako bi zadržalo oblik i gustinu PRIMER Bale slame, bale trave za energetske potrebe, bale ovršaka i grana.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo koje je sabijeno i uvezano kako bi zadržalo oblik i gustinu PRIMER Bale slame, bale trave za energetske potrebe, bale ovršaka i grana.

• bark
  English
  

  organic cellular tissue which is formed by taller plants (trees, bushes) on the outside of the growth zone (cambium) as a shell for the wooden body

  Serbian
  

  organsko celularno tkivo koje se formira kod viših biljaka (drveće, grmlje) sa spoljne strane zone rasta (kambijum) kao omotač oko drvenaste mase

  Serbian
  

  organsko celularno tkivo koje se formira kod viših biljaka (drveće, grmlje) sa spoljne strane zone rasta (kambijum) kao omotač oko drvenaste mase

• basic density
  English
  

  ratio of the mass on dry basis and the solid volume on green basis

  Serbian
  

  odnos mase u suvom stanju i kompaktne zapremine u sirovom stanju

  Serbian
  

  odnos mase u suvom stanju i kompaktne zapremine u sirovom stanju

• biobased
  English
  

  derived from biomass

  Serbian
  

  dobijen iz biomase

  Serbian
  

  dobijen iz biomase

• biobased content
  English
  

  fraction of a fuel that is derived from biomass NOTE 1 to entry: Normally expressed as a percentage of the total mass of the product.

  Serbian
  

  frakcija goriva koja je dobijena iz biomase NAPOMENA 1 uz termin: Obično se izražava kao procenat ukupne mase proizvoda.

  Serbian
  

  frakcija goriva koja je dobijena iz biomase NAPOMENA 1 uz termin: Obično se izražava kao procenat ukupne mase proizvoda.

• biobased product biobased industrial product bioproduct
  English
  

  product wholly or partly derived from biomass NOTE 1 to entry: The biobased product is normally characterized by the biobased carbon content or the biobased content.

  Serbian
  

  proizvod koji je u celosti ili delom dobijen iz biomase NAPOMENA 1 uz termin: Proizvod na biološkoj osnovi obično se karakteriše sadržajem ugljenika na biološkoj osnovi ili sadržajem na biološkoj osnovi.

  Serbian
  

  proizvod koji je u celosti ili delom dobijen iz biomase NAPOMENA 1 uz termin: Proizvod na biološkoj osnovi obično se karakteriše sadržajem ugljenika na biološkoj osnovi ili sadržajem na biološkoj osnovi.

• bioenergy
  English
  

  energy derived from biomass NOTE 1 to entry: Biomass may either be directly converted into energy or processed into solids, liquids or gases.

  Serbian
  

  energija dobijena iz biomase NAPOMENA 1 uz termin: Biomasa može direktno da se pretvori u energiju ili da se obradi u čvrsta tela, tečnosti ili gasove.

  Serbian
  

  energija dobijena iz biomase NAPOMENA 1 uz termin: Biomasa može direktno da se pretvori u energiju ili da se obradi u čvrsta tela, tečnosti ili gasove.

• biofuel
  English
  

  solid, liquid or gaseous fuel produced directly or indirectly from biomass

  Serbian
  

  čvrsto, tečno ili gasovito gorivo proizvedeno od biomase, direktno ili posredno

  Serbian
  

  čvrsto, tečno ili gasovito gorivo proizvedeno od biomase, direktno ili posredno

• biofuel blend
  English
  

  biofuel resulting from intentionally mixing of different biofuels EXAMPLES Straw or energy grass with wood, dried biosludge with bark.

  Serbian
  

  biogorivo koje se dobija namenskim mešanjem različitih biogoriva PRIMER Slama ili trava za energetske potrebe i drvo, osušeni biološki mulj i kora.

  Serbian
  

  biogorivo koje se dobija namenskim mešanjem različitih biogoriva PRIMER Slama ili trava za energetske potrebe i drvo, osušeni biološki mulj i kora.

• biofuel briquette
  English
  

  densified biofuel made with or without additives in the form of cubiform, polyhedral, polyhydric or cylindrical units with a diameter of more than 25 mm, produced by compressing biomass NOTE 1 to entry: Usually the biomass has been milled before densification. NOTE 2 to entry: See also non-woody briquette and wood briquette.

  Serbian
  

  zgusnuto biogorivo proizvedeno sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, poliedra, u polihidričnom ili valjkastom obliku, prečnika većeg od 25 mm, a proizvodi se sabijanjem biomase NAPOMENA 1 uz termin: Biomasa se obično drobi pre zgušnjavanja. NAPOMENA 2 uz termin: Videti nedrvni briket i drvni briket. NACIONALNA NAPOMENA Termin „u polihidričnom obliku” usvojen je u nedostatku adekvatnog termina na srpskom jeziku.

  Serbian
  

  zgusnuto biogorivo proizvedeno sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, poliedra, u polihidričnom ili valjkastom obliku, prečnika većeg od 25 mm, a proizvodi se sabijanjem biomase NAPOMENA 1 uz termin: Biomasa se obično drobi pre zgušnjavanja. NAPOMENA 2 uz termin: Videti nedrvni briket i drvni briket. NACIONALNA NAPOMENA Termin „u polihidričnom obliku” usvojen je u nedostatku adekvatnog termina na srpskom jeziku.

• biofuel mixture
  English
  

  biofuel resulting from natural or unintentional mixing of different biofuels and/or different types of biomass

  Serbian
  

  biogorivo nastalo prirodnim ili nenamernim mešanjem različitih biogoriva i/ili različitih vrsta biomase

  Serbian
  

  biogorivo nastalo prirodnim ili nenamernim mešanjem različitih biogoriva i/ili različitih vrsta biomase

• biofuel pellet
  English
  

  biofuel made with or without additives in the form of cubiform, polyhedral, polyhydric or cylindrical units with a diameter up to 25 mm, produced by compressing biomass NOTE 1 to entry: Usually the biomass has been milled before densification. NOTE 2 to entry: See also non-woody pellet and wood pellet.

  Serbian
  

  biogorivo proizvedeno sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, poliedra, u polihidričnom ili valjkastom obliku, prečnika do 25 mm, a proizvodi se sabijanjem biomase NAPOMENA 1 uz termin: Biomasa se obično drobi pre zgušnjavanja. NAPOMENA 2 uz termin: Videti nedrvni pelet i drvni pelet.

  Serbian
  

  biogorivo proizvedeno sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, poliedra, u polihidričnom ili valjkastom obliku, prečnika do 25 mm, a proizvodi se sabijanjem biomase NAPOMENA 1 uz termin: Biomasa se obično drobi pre zgušnjavanja. NAPOMENA 2 uz termin: Videti nedrvni pelet i drvni pelet.

• biomass
  English
  

  material of biological origin excluding material embedded in geological formations and/or fossilized NOTE 1 to entry: Biomass is organic material that is plant or animal based, including but not limited to dedicated energy crops, agricultural crops and trees, food, feed and fibre crop residues, aquatic plants, algae, forestry and wood residues, agricultural wastes, processing by-products and other non fossil organic matters. NOTE 2 to entry: See also herbaceous biomass, fruit biomass, and woody biomass.

  Serbian
  

  materijal biološkog porekla, osim materijala koji se nalazi u geološkim formacijama i/ili koji je fosiliziran NAPOMENA 1 uz termin: Biomasa je organski materijal na biljnoj ili životinjskoj bazi, koji obuhvata ali se ne ograničava na određene energetske kulture, poljoprivredne kulture i drveće, ostatke od hrane, stočnu hranu i vlakna, vodene biljke, alge, ostatke iz šumarstva i drvne ostatke, poljoprivredni otpad, nusproizvode iz prerade i druge nefosilne organske materije NAPOMENA 2 uz termin: Videti biljna biomasa, biomasa od voćaka i drvna biomasa.

  Serbian
  

  materijal biološkog porekla, osim materijala koji se nalazi u geološkim formacijama i/ili koji je fosiliziran NAPOMENA 1 uz termin: Biomasa je organski materijal na biljnoj ili životinjskoj bazi, koji obuhvata ali se ne ograničava na određene energetske kulture, poljoprivredne kulture i drveće, ostatke od hrane, stočnu hranu i vlakna, vodene biljke, alge, ostatke iz šumarstva i drvne ostatke, poljoprivredni otpad, nusproizvode iz prerade i druge nefosilne organske materije NAPOMENA 2 uz termin: Videti biljna biomasa, biomasa od voćaka i drvna biomasa.

• biomass by-product
  English
  

  a secondary product which is made incidentially during the production of something else EXAMPLE Sawdust when sawing timber.

  Serbian
  

  sekundarni proizvod koji nastaje sporedno tokom proizvodnje nečeg drugog PRIMER Piljevina prilikom rezanja drveta.

  Serbian
  

  sekundarni proizvod koji nastaje sporedno tokom proizvodnje nečeg drugog PRIMER Piljevina prilikom rezanja drveta.

• biomass residue
  English
  

  biomass from well-defined side-streams from forestry, agricultural, aqua cultural and related industrial operations EXAMPLE Olive cake after pressing of oil, logging residues.

  Serbian
  

  biomasa u obliku sporednih proizvoda nastalih tokom odgovarajućih procesa u šumarstvu, poljoprivredi, akvakulturi i povezanih industrijskih aktivnosti PRIMER Pogača od maslina nakon ceđenja ulja, ostaci od seče.

  Serbian
  

  biomasa u obliku sporednih proizvoda nastalih tokom odgovarajućih procesa u šumarstvu, poljoprivredi, akvakulturi i povezanih industrijskih aktivnosti PRIMER Pogača od maslina nakon ceđenja ulja, ostaci od seče.

• biomass resource owner
  English
  

  body or enterprise with the right to exploit the biomass resources for energy purposes NOTE 1 to entry: The biomass resource owner can be a land or forest owner, a company etc.

  Serbian
  

  lice ili preduzeće koje poseduje pravo korišćenja resursa biomase za energetske potrebe NAPOMENA 1 uz termin: Vlasnik resursa biomase može biti vlasnik zemlje ili šume, kompanija, itd.

  Serbian
  

  lice ili preduzeće koje poseduje pravo korišćenja resursa biomase za energetske potrebe NAPOMENA 1 uz termin: Vlasnik resursa biomase može biti vlasnik zemlje ili šume, kompanija, itd.

• biomethane
  English
  

  methane produced from biomass (e.g. solid biofuels) NOTE 1 to entry: Biomethane is not a solid biofuel. The term is included for information only.

  Serbian
  

  metan proizveden iz biomase (npr. čvrstih biogoriva) NAPOMENA 1 uz termin: Biometan nije čvrsto biogorivo. Termin je obuhvaćen samo informativno.

  Serbian
  

  metan proizveden iz biomase (npr. čvrstih biogoriva) NAPOMENA 1 uz termin: Biometan nije čvrsto biogorivo. Termin je obuhvaćen samo informativno.

• biosludge
  English
  

  sludge formed in the aeration basin during biological waste water treatment or biological treatment process and separated by sedimentation or flotation NOTE 1 to entry: Biosludge has to be treated to transfer into solid biomass.

  Serbian
  

  mulj koji nastaje u bazenu za aeraciju tokom biološkog prečišćavanja otpadnih voda ili biološkog procesa prečišćavanja, i izdvaja se sedimentacijom ili flotacijom NAPOMENA 1 uz termin: Biološki mulj mora da se tretira da bi se pretvorio u čvrstu biomasu.

  Serbian
  

  mulj koji nastaje u bazenu za aeraciju tokom biološkog prečišćavanja otpadnih voda ili biološkog procesa prečišćavanja, i izdvaja se sedimentacijom ili flotacijom NAPOMENA 1 uz termin: Biološki mulj mora da se tretira da bi se pretvorio u čvrstu biomasu.

• black liquor
  English
  

  liquor obtained from wood during the process of pulp production, in which the energy content is mainly originating from the content of lignin removed from the wood in the pulping process NOTE 1 to entry: Black liquor contains also pulping chemicals. NOTE 2 to entry: Black liquor is not a solid biofuel. The term is included for information only.

  Serbian
  

  tečnost dobijena iz drveta tokom procesa proizvodnje celuloze, čiji sadržaj energije najvećim delom potiče iz sadržaja lignina koji se uklanja iz drveta tokom procesa proizvodnje celuloze NAPOMENA 1 uz termin: Crni lug takođe sadrži hemikalije koje se koriste u proizvodnji celuloze. NAPOMENA 2 uz termin: Crni lug nije čvrsto biogorivo. Termin je obuhvaćen samo informativno.

  Serbian
  

  tečnost dobijena iz drveta tokom procesa proizvodnje celuloze, čiji sadržaj energije najvećim delom potiče iz sadržaja lignina koji se uklanja iz drveta tokom procesa proizvodnje celuloze NAPOMENA 1 uz termin: Crni lug takođe sadrži hemikalije koje se koriste u proizvodnji celuloze. NAPOMENA 2 uz termin: Crni lug nije čvrsto biogorivo. Termin je obuhvaćen samo informativno.

• bridging arching
  English
  

  hindering flow that occurs when particles form stable arch across an opening

  Serbian
  

  ometanje protoka koje se javlja kada čestice formiraju stabilan luk preko otvora

  Serbian
  

  ometanje protoka koje se javlja kada čestice formiraju stabilan luk preko otvora

• bulk density ρ
  English
  

  mass of a portion (i.e. a large quantity of particulate material) of a solid fuel divided by the volume of the container which is filled by that portion under specific conditions

  Serbian
  

  masa određene količine (tj. velike količine materijala u obliku čestica) čvrstog goriva podeljena sa zapreminom kontejnera koji je napunjen tom količinom pod utvrđenim uslovima

  Serbian
  

  masa određene količine (tj. velike količine materijala u obliku čestica) čvrstog goriva podeljena sa zapreminom kontejnera koji je napunjen tom količinom pod utvrđenim uslovima

• bulk volume loose volume
  English
  

  volume of a material including space between the particles

  Serbian
  

  zapremina materijala, uključujući prostor između čestica

  Serbian
  

  zapremina materijala, uključujući prostor između čestica

• bundled biofuel bundle
  English
  

  solid biofuels which has been bound together and where there is a lengthwise orientation of the material EXAMPLE Bundles of energy forest trees and logging residues, small trees, or branches and tops.

  Serbian
  

  čvrsta biogoriva koja su uvezana, pri čemu je materijal poređan podužno PRIMER Svežnjevi drveta iz energetskih šuma i ostataka od seče, drveća niskog rasta ili grana i ovršaka.

  Serbian
  

  čvrsta biogoriva koja su uvezana, pri čemu je materijal poređan podužno PRIMER Svežnjevi drveta iz energetskih šuma i ostataka od seče, drveća niskog rasta ili grana i ovršaka.

• calorific value heating value q
  English
  

  energy amount per unit mass or volume released on complete combustion NOTE 1 to entry: See also gross calorific value, energy density, net calorific value.

  Serbian
  

  količina energije po jedinici mase ili zapremine koja se oslobađa prilikom potpunog sagorevanja NAPOMENA 1 uz termin: Videti bruto kalorijsku vrednost, gustinu energije, neto kalorijsku vrednost.

  Serbian
  

  količina energije po jedinici mase ili zapremine koja se oslobađa prilikom potpunog sagorevanja NAPOMENA 1 uz termin: Videti bruto kalorijsku vrednost, gustinu energije, neto kalorijsku vrednost.

• cereal crops
  English
  

  annual crops grown with the main purpose of using the seed for food production NOTE 1 to entry: Some cereal crops can be used as a solid biofuel. EXAMPLE Barley, wheat, rye, oat.

  Serbian
  

  jednogodišnje poljoprivredne kulture koje se uzgajaju sa glavnim ciljem da se njihovo seme koristi za proizvodnju hrane NAPOMENA 1 uz termin: Neke žitarice mogu da se koriste kao čvrsto biogorivo. PRIMER Ječam, pšenica, raž, ovas.

  Serbian
  

  jednogodišnje poljoprivredne kulture koje se uzgajaju sa glavnim ciljem da se njihovo seme koristi za proizvodnju hrane NAPOMENA 1 uz termin: Neke žitarice mogu da se koriste kao čvrsto biogorivo. PRIMER Ječam, pšenica, raž, ovas.

• certified reference material CRM
  English
  

  reference material one or more of whose property values are certified by a technically valid procedure, accompanied by or traceable to a certificate or other documentation which is issued by a certifying body

  Serbian
  

  referentni materijal sa vrednostima svojstava (jednom ili više) sertifikovanim važećom tehničkom procedurom, koji uz sebe ima sertifikat ili do njega može doći, ili ima neki drugi dokument koji izdaje sertifikaciono telo

  Serbian
  

  referentni materijal sa vrednostima svojstava (jednom ili više) sertifikovanim važećom tehničkom procedurom, koji uz sebe ima sertifikat ili do njega može doći, ili ima neki drugi dokument koji izdaje sertifikaciono telo

• char
  English
  

  solid partially or non-agglomerated carbonaceous material produced from thermo-chemical conversion of solid fuels

  Serbian
  

  delimično čvrst ili neaglomerisan ugljenični materijal dobijen termohemijskom konverzijom čvrstih goriva

  Serbian
  

  delimično čvrst ili neaglomerisan ugljenični materijal dobijen termohemijskom konverzijom čvrstih goriva

• charcoal biochar biocarbon biocoke biocoal
  English
  

  solid biofuel derived from carbonization distillation and pyrolysis of biomass

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo dobijeno karbonizacijom, destilacijom i pirolizom biomase

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo dobijeno karbonizacijom, destilacijom i pirolizom biomase

• chemical treatment
  English
  

  any treatment with chemicals other than air, water or heat

  Serbian
  

  svaki tretman hemikalijama u koje ne spadaju vazduh, voda ili toplota

  Serbian
  

  svaki tretman hemikalijama u koje ne spadaju vazduh, voda ili toplota

• chopped straw
  English
  

  straw which has been cut into small pieces

  Serbian
  

  slama koja je isečena na sitne komade

  Serbian
  

  slama koja je isečena na sitne komade

• chunkwood
  English
  

  wood cut with sharp cutting devices where most of the material have typical particle lengths of 50 to 150 mm, which are substantially longer and coarser than wood chips

  Serbian
  

  drvo isečeno oštrim spravama za sečenje, pri čemu je većina čestica tipične dužine od 50 mm do 150 mm, što je znatno duže i grublje od drvne sečke

  Serbian
  

  drvo isečeno oštrim spravama za sečenje, pri čemu je većina čestica tipične dužine od 50 mm do 150 mm, što je znatno duže i grublje od drvne sečke

• coke
  English
  

  the solid residue of impure carbon obtained from carbon rich feedstock after removal of volatile material by destructive distillation

  Serbian
  

  čvrst ostatak ugljenika sa primesama, koji se dobija iz sirovine bogate ugljenikom nakon uklanjanja isparljive materije pomoću suve destilacije

  Serbian
  

  čvrst ostatak ugljenika sa primesama, koji se dobija iz sirovine bogate ugljenikom nakon uklanjanja isparljive materije pomoću suve destilacije

• combined sample
  English
  

  sample consisting of all the increments taken from a lot or a sub-lot NOTE 1 to entry: The increments may be reduced by division before being added to the combined sample.

  Serbian
  

  uzorak koji se sastoji od svih pojedinačnih uzoraka uzetih iz partije ili potpartije NAPOMENA 1 uz termin: Pojedinačni uzorci se mogu smanjiti deljenjem pre nego što se dodaju kombinovanom uzorku.

  Serbian
  

  uzorak koji se sastoji od svih pojedinačnih uzoraka uzetih iz partije ili potpartije NAPOMENA 1 uz termin: Pojedinačni uzorci se mogu smanjiti deljenjem pre nego što se dodaju kombinovanom uzorku.

• complete tree
  English
  

  tree, including limbs and root system NOTE 1 to entry: See also whole tree.

  Serbian
  

  stablo zajedno sa granama i korenovim sistemom NAPOMENA 1 uz termin: Videti celo stablo.

  Serbian
  

  stablo zajedno sa granama i korenovim sistemom NAPOMENA 1 uz termin: Videti celo stablo.

• condensable gas
  English
  

  gas which is going through transition from gaseous to liquid or solid state at a certain temperature NOTE 1 to entry: The process is reversible but not necessarily at the same temperature.

  Serbian
  

  gas koji prelazi iz gasovitog u tečno ili čvrsto stanje na odgovarajućoj temperaturi NAPOMENA 1 uz termin: Proces je reverzibilan, ali ne mora da se odvija na istoj temperaturi.

  Serbian
  

  gas koji prelazi iz gasovitog u tečno ili čvrsto stanje na odgovarajućoj temperaturi NAPOMENA 1 uz termin: Proces je reverzibilan, ali ne mora da se odvija na istoj temperaturi.

• contamination
  English
  

  exposure to impurity such as poisonous or polluting substance to a fuel

  Serbian
  

  izloženost goriva nečistoćama kao što su otrovne ili zagađujuće materije

  Serbian
  

  izloženost goriva nečistoćama kao što su otrovne ili zagađujuće materije

• coproduct
  English
  

  any of two or more products coming from the same unit process or product system

  Serbian
  

  bilo koji od dva ili više proizvoda koji su iz iste jedinice procesa ili sistema proizvoda

  Serbian
  

  bilo koji od dva ili više proizvoda koji su iz iste jedinice procesa ili sistema proizvoda

• critical control point quality control point CCP
  English
  

  point within or between processes at which relevant properties can be most readily assessed; quality control points also offer the greatest potential for quality improvement

  Serbian
  

  tačka u procesu ili između procesa na kojoj se najlakše mogu odrediti odgovarajuća svojstva; kontrolne tačke kvaliteta takođe nude najveće mogućnosti za poboljšanje kvaliteta

  Serbian
  

  tačka u procesu ili između procesa na kojoj se najlakše mogu odrediti odgovarajuća svojstva; kontrolne tačke kvaliteta takođe nude najveće mogućnosti za poboljšanje kvaliteta

• cross-cut ends
  English
  

  short pieces of woody biomass which occur when the ends of logs or sawn timber are cross cut off, with or without bark

  Serbian
  

  kratki komadi drvne biomase koji nastaju kada se prerežu krajevi trupaca ili rezane građe, sa korom ili bez nje

  Serbian
  

  kratki komadi drvne biomase koji nastaju kada se prerežu krajevi trupaca ili rezane građe, sa korom ili bez nje

• customer
  English
  

  organization or person that receives a product

  Serbian
  

  organizacija ili osoba koji primaju proizvod

  Serbian
  

  organizacija ili osoba koji primaju proizvod

• cutter chips
  English
  

  wood chips made as a by-product of the wood processing industry, with or without bark

  Serbian
  

  drvna sečka nastala kao sporedni proizvod u industriji prerade drveta, sa korom ili bez nje

  Serbian
  

  drvna sečka nastala kao sporedni proizvod u industriji prerade drveta, sa korom ili bez nje

• deflagration
  English
  

  violent event describing subsonic combustion propagating by means of hot burning material (usually dust) heating the next layer of cold material and igniting it in consecutive sequence NOTE 1 to entry: The process can be characterized as an exploding fire whereby the burning material partly deposits on surfaces in its path and causing significant damage and injuries.

  Serbian
  

  buran događaj kojim se opisuje podzvučno sagorevanje koje se širi kroz topao zapaljiv materijal (obično prašinu) i tako zagreva naredni sloj hladnog materijala i redom ga pali NAPOMENA 1 uz termin: Proces može da se okarakteriše kao eksplozivno sagorevanje, pri čemu se materijal koji sagoreva delimično taloži na površinama na svojoj putanji i uzrokuje značajnu štetu i povrede.

  Serbian
  

  buran događaj kojim se opisuje podzvučno sagorevanje koje se širi kroz topao zapaljiv materijal (obično prašinu) i tako zagreva naredni sloj hladnog materijala i redom ga pali NAPOMENA 1 uz termin: Proces može da se okarakteriše kao eksplozivno sagorevanje, pri čemu se materijal koji sagoreva delimično taloži na površinama na svojoj putanji i uzrokuje značajnu štetu i povrede.

• deflagration index
  English
  

  measure in bar meter per second and a product of the pressure rate and propagation of an explosion as established by testing standards

  Serbian
  

  mera izražena u bar-metrima u sekundi i proizvod pritiska i širenja eksplozije kao što je utvrđeno standardima za ispitivanje

  Serbian
  

  mera izražena u bar-metrima u sekundi i proizvod pritiska i širenja eksplozije kao što je utvrđeno standardima za ispitivanje

• delivery agreement
  English
  

  contract for fuel trade, which specifies e.g. origin and source, quality and quantity of the fuel, as well as delivery terms

  Serbian
  

  ugovor o trgovini gorivom, kojim se utvrđuju npr. poreklo i izvor, kvalitet i količina goriva, kao i uslovi isporuke

  Serbian
  

  ugovor o trgovini gorivom, kojim se utvrđuju npr. poreklo i izvor, kvalitet i količina goriva, kao i uslovi isporuke

• delivery lot
  English
  

  solid biofuel batch on which the essential quality requirements for solid biofuel are focused NOTE 1 to entry: The delivery lot can be an individual delivery lot, which is an agreed quantity of solid biofuel (e.g. a package, shipload or truck load), or continuous delivery, where several loads are delivered to the end-user during an agreed period of time (usually daily or weekly delivery). NOTE 2 to entry: In continuous delivery, the delivery lot is the amount of solid biofuel delivered during a specified period of time, e.g. 24 h, unless otherwise agreed by supplier and end-user. If the delivery lot in continuous delivery is more than 1,500 to 2,000 m3 in 24 h, it is recommended that it should be divided into two or more individual lots.

  Serbian
  

  količina čvrstog goriva na koju se odnose osnovni zahtevi za kvalitet čvrstog goriva NAPOMENA 1 uz termin: Partija za isporuku može da bude pojedinačna partija za isporuku, koja predstavlja dogovorenu količinu čvrstog biogoriva (npr. paket, brodski tovar ili kamionski tovar), ili kontinuirana isporuka tokom koje se nekoliko tovara isporučuje krajnjem korisniku u dogovorenom periodu (obično dnevna ili nedeljna isporuka). NAPOMENA 2 uz termin: U slučaju kontinuirane isporuke, partija za isporuku predstavlja količinu čvrstog biogoriva koje se isporučuje tokom utvrđenog vremenskog perioda, npr. 24 h, osim ako isporučilac i krajnji korisnik nisu drugačije odredili. Ako je partija za isporuku u kontinuiranoj isporuci veća od 1 500 m3 do 2 000 m3 u toku 24 h, preporučuje se da se podeli na dve ili više pojedinačnih partija.

  Serbian
  

  količina čvrstog goriva na koju se odnose osnovni zahtevi za kvalitet čvrstog goriva NAPOMENA 1 uz termin: Partija za isporuku može da bude pojedinačna partija za isporuku, koja predstavlja dogovorenu količinu čvrstog biogoriva (npr. paket, brodski tovar ili kamionski tovar), ili kontinuirana isporuka tokom koje se nekoliko tovara isporučuje krajnjem korisniku u dogovorenom periodu (obično dnevna ili nedeljna isporuka). NAPOMENA 2 uz termin: U slučaju kontinuirane isporuke, partija za isporuku predstavlja količinu čvrstog biogoriva koje se isporučuje tokom utvrđenog vremenskog perioda, npr. 24 h, osim ako isporučilac i krajnji korisnik nisu drugačije odredili. Ako je partija za isporuku u kontinuiranoj isporuci veća od 1 500 m3 do 2 000 m3 u toku 24 h, preporučuje se da se podeli na dve ili više pojedinačnih partija.

• demolition wood
  English
  

  used wood arising from demolition of buildings or civil engineering installations

  Serbian
  

  korišćeno drvo iz porušenih zgrada ili građevinskih objekata

  Serbian
  

  korišćeno drvo iz porušenih zgrada ili građevinskih objekata

• densified biofuel compressed biofuel
  English
  

  solid biofuel made by mechanically compressing biomass or thermally treated biomass to mould the solid biofuel into a specific size and shape such as cubes, pressed logs, biofuel pellets or biofuel briquettes NOTE 1 to entry: See also biofuel briquette and biofuel pellet.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo koje se dobija mehaničkim sabijanjem biomase ili termičkim tretiranjem biomase, kako bi se čvrsto biogorivo oblikovalo u odgovarajuću veličinu i odgovarajući oblik, na primer kocke, presovane komade, biogorivo u obliku peleta i biogorivo u obliku briketa NAPOMENA 1 uz termin: Videti takođe termine biogorivo u obliku briketa i biogorivo u obliku peleta.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo koje se dobija mehaničkim sabijanjem biomase ili termičkim tretiranjem biomase, kako bi se čvrsto biogorivo oblikovalo u odgovarajuću veličinu i odgovarajući oblik, na primer kocke, presovane komade, biogorivo u obliku peleta i biogorivo u obliku briketa NAPOMENA 1 uz termin: Videti takođe termine biogorivo u obliku briketa i biogorivo u obliku peleta.

• density
  English
  

  ratio of mass to volume or ratio of energy content to volume NOTE 1 to entry: It must always be stated whether the density refers to the density of individual particles or to the bulk density of the material and whether the mass of water in the material is included. NOTE 2 to entry: See also bulk density, solid density, particle density and energy density.

  Serbian
  

  odnos mase i zapremine ili odnos sadržaja energije i zapremine NAPOMENA 1 uz termin: Mora uvek da se navede da li se gustina odnosi na gustinu pojedinačnih čestica ili na nasipnu gustinu materijala, kao i da li je obuhvaćena masa vode u materijalu. NAPOMENA 2 uz termin: Videti nasipnu gustinu, kompaktnu gustinu, gustinu čestice i gustinu energije.

  Serbian
  

  odnos mase i zapremine ili odnos sadržaja energije i zapremine NAPOMENA 1 uz termin: Mora uvek da se navede da li se gustina odnosi na gustinu pojedinačnih čestica ili na nasipnu gustinu materijala, kao i da li je obuhvaćena masa vode u materijalu. NAPOMENA 2 uz termin: Videti nasipnu gustinu, kompaktnu gustinu, gustinu čestice i gustinu energije.

• desorption
  English
  

  phenomenon whereby a substance is released from or through a surface NOTE 1 to entry: The process is the opposite of sorption.

  Serbian
  

  pojava kada se supstanca oslobađa sa površine ili kroz nju NAPOMENA 1 uz termin: Ovaj proces je suprotan od sorpcije.

  Serbian
  

  pojava kada se supstanca oslobađa sa površine ili kroz nju NAPOMENA 1 uz termin: Ovaj proces je suprotan od sorpcije.

• detonation
  English
  

  violent event generated by sudden expansion of gas in to a supersonic shock wave (molecular speed higher than the speed of sound) not followed by fire

  Serbian
  

  buran događaj koji nastaje naglim širenjem gasa nadzvučnom brzinom u udarni talas (brzina molekula veća od brzine zvuka) nakon kojeg nema vatre

  Serbian
  

  buran događaj koji nastaje naglim širenjem gasa nadzvučnom brzinom u udarni talas (brzina molekula veća od brzine zvuka) nakon kojeg nema vatre

• devolatilization
  English
  

  process (usually pyrolysis or gasification) whereby volatile matter is removed from carbon rich feedstock (e.g. biomass)

  Serbian
  

  proces (obično piroliza ili gasifikacija) kojim se isparljiva materija uklanja iz sirovine bogate ugljenikom (npr. biomasa)

  Serbian
  

  proces (obično piroliza ili gasifikacija) kojim se isparljiva materija uklanja iz sirovine bogate ugljenikom (npr. biomasa)

• dry ash free dry ash free basis daf
  English
  

  calculation basis in which the solid biofuel is considered free from moisture and inorganic matter NOTE 1 to entry: The abbreviation of dry ash free is daf.

  Serbian
  

  osnova za izračunavanje pri kojoj čvrsto biogorivo ne sadrži vlagu i neorganske materije NAPOMENA 1 uz termin: Skraćenica za suvo i bez pepela je daf.

  Serbian
  

  osnova za izračunavanje pri kojoj čvrsto biogorivo ne sadrži vlagu i neorganske materije NAPOMENA 1 uz termin: Skraćenica za suvo i bez pepela je daf.

• dry dry basis d
  English
  

  calculation basis in which the solid biofuel is considered free from moisture NOTE 1 to entry: See oven dry. NOTE 2 to entry: The abbreviation of dry basis is d.

  Serbian
  

  osnova za izračunavanje pri kojoj čvrsto biogorivo ne sadrži vlagu NAPOMENA 1 uz termin: Videti apsolutno suv. NAPOMENA 2 uz termin: Skraćenica za suvo stanje je s.

  Serbian
  

  osnova za izračunavanje pri kojoj čvrsto biogorivo ne sadrži vlagu NAPOMENA 1 uz termin: Videti apsolutno suv. NAPOMENA 2 uz termin: Skraćenica za suvo stanje je s.

• dry matter
  English
  

  material remaining after removal of moisture under specific conditions

  Serbian
  

  materijal koji ostaje nakon uklanjanja vlage pod specifičnim uslovima

  Serbian
  

  materijal koji ostaje nakon uklanjanja vlage pod specifičnim uslovima

• dry matter content
  English
  

  portion of dry matter in the total material on mass basis NOTE 1 to entry: Expressed as a percentage of the total mass of the solid biofuel.

  Serbian
  

  udeo suve materije u ukupnom materijalu u odnosu na masu NAPOMENA 1 uz termin: Izražava se kao procenat ukupne mase čvrstog biogoriva.

  Serbian
  

  udeo suve materije u ukupnom materijalu u odnosu na masu NAPOMENA 1 uz termin: Izražava se kao procenat ukupne mase čvrstog biogoriva.

• dust
  English
  

  fragmented material of small size caused by a non-voluntary process as opposed to powder which is normally manufactured to size NOTE 1 to entry: There is no official definition of what constitutes dust in terms of physical size.

  Serbian
  

  usitnjeni materijal male veličine nastao tokom nenamernog procesa, suprotno od praha koji se obično proizvodi u odgovarajućoj veličini NAPOMENA 1 uz termin: Ne postoji zvanična definicija od čega se sastoji prašina u smislu fizičke veličine.

  Serbian
  

  usitnjeni materijal male veličine nastao tokom nenamernog procesa, suprotno od praha koji se obično proizvodi u odgovarajućoj veličini NAPOMENA 1 uz termin: Ne postoji zvanična definicija od čega se sastoji prašina u smislu fizičke veličine.

• edgings
  English
  

  parts of woody biomass which occur when trimming sawn timber and which show a remainder of the original rounded surface of the tree, with or without bark

  Serbian
  

  delovi drvne biomase koji nastaju obrađivanjem rezane građe, na kojima su ostale zaobljene površine stabla, sa korom ili bez nje

  Serbian
  

  delovi drvne biomase koji nastaju obrađivanjem rezane građe, na kojima su ostale zaobljene površine stabla, sa korom ili bez nje

• end-user
  English
  

  consumer (private person, enterprise, utility etc.) using fuel for energy purposes

  Serbian
  

  potrošač (privatno lice, preduzeće, komunalno preduzeće, itd.) koji koristi gorivo u energetske svrhe

  Serbian
  

  potrošač (privatno lice, preduzeće, komunalno preduzeće, itd.) koji koristi gorivo u energetske svrhe

• energy crops
  English
  

  woody or herbaceous crops grown and harvested specifically for their fuel value NOTE 1 to entry: See also energy forest trees, energy grass.

  Serbian
  

  drvne ili biljne kulture koje se uzgajaju i sakupljaju specijalno zbog svojih pogodnosti da se koriste kao gorivo NAPOMENA 1 uz termin: Videti drvo iz energetskih šuma, trava za energetske potrebe.

  Serbian
  

  drvne ili biljne kulture koje se uzgajaju i sakupljaju specijalno zbog svojih pogodnosti da se koriste kao gorivo NAPOMENA 1 uz termin: Videti drvo iz energetskih šuma, trava za energetske potrebe.

• energy density E
  English
  

  ratio of net energy content and bulk volume NOTE 1 to entry: The energy density is calculated using the net calorific value determined and the bulk density.

  Serbian
  

  odnos neto energetskog sadržaja i nasipne zapremine NAPOMENA 1 uz termin: Gustina energije se izračunava pomoću određene neto kalorijske vrednosti i nasipne gustine.

  Serbian
  

  odnos neto energetskog sadržaja i nasipne zapremine NAPOMENA 1 uz termin: Gustina energije se izračunava pomoću određene neto kalorijske vrednosti i nasipne gustine.

• energy forest trees
  English
  

  woody biomass grown specifically for its fuel value in medium to long rotation forestry

  Serbian
  

  drvna biomasa srednje i duge ophodnje koja se posebno uzgaja zbog svoje pogodnosti da se koristi kao gorivo

  Serbian
  

  drvna biomasa srednje i duge ophodnje koja se posebno uzgaja zbog svoje pogodnosti da se koristi kao gorivo

• energy grain
  English
  

  grain used for energy purpose

  Serbian
  

  zrnevlje koje se koristi u energetske svrhe

  Serbian
  

  zrnevlje koje se koristi u energetske svrhe

• energy grass
  English
  

  herbaceous energy crop EXAMPLE Sugar cane, Miscanthus, Reed canary grass.

  Serbian
  

  biljna energetska kultura PRIMER Šećerna trska, miskantus, kanarska trava.

  Serbian
  

  biljna energetska kultura PRIMER Šećerna trska, miskantus, kanarska trava.

• explosibility
  English
  

  propensity by gaseous, liquid or solid material to ignite and violently transform to high pressure gas while emitting sound and light and normally followed by fire

  Serbian
  

  sklonost gasovitog, tečnog ili čvrstog materijala da se zapali i burno transformiše u gas pod visokim pritiskom, uz emitovanje zvuka i svetlosti nakon kojih obično sledi vatra

  Serbian
  

  sklonost gasovitog, tečnog ili čvrstog materijala da se zapali i burno transformiše u gas pod visokim pritiskom, uz emitovanje zvuka i svetlosti nakon kojih obično sledi vatra

• explosion (primary and secondary)
  English
  

  violent event emitting sound and light immediately followed by fire NOTE 1 to entry: An initial explosion followed by fire may dislodge dust deposited on beams, floor, machinery etc. and ignite this material resulting in a secondary explosion, usually a few seconds after the first explosion. NOTE 2 to entry: Thermal energy is transferred from the first to the second explosion through deflagration.

  Serbian
  

  buran događaj prilikom kojeg se emituju zvuk i svetlost nakon kojih odmah sledi vatra NAPOMENA 1 uz termin: Početna eksplozija nakon koje sledi vatra može da pomeri prašinu koja se nataložila na grede, pod, mašine itd. i zapali ovaj materijal čime izaziva sekundarnu eksploziju, obično par sekundi nakon prve eksplozije. NAPOMENA 2 uz termin: Toplotna energija se deflagracijom prenosi iz prve u drugu eksploziju.

  Serbian
  

  buran događaj prilikom kojeg se emituju zvuk i svetlost nakon kojih odmah sledi vatra NAPOMENA 1 uz termin: Početna eksplozija nakon koje sledi vatra može da pomeri prašinu koja se nataložila na grede, pod, mašine itd. i zapali ovaj materijal čime izaziva sekundarnu eksploziju, obično par sekundi nakon prve eksplozije. NAPOMENA 2 uz termin: Toplotna energija se deflagracijom prenosi iz prve u drugu eksploziju.

• extraneous ash
  English
  

  ash from contaminants entering the material at harvest, logging, treatment, transport, storage etc

  Serbian
  

  pepeo iz zagađivača koji su ušli u materijal prilikom berbe, seče, tretmana, transporta, skladištenja itd.

  Serbian
  

  pepeo iz zagađivača koji su ušli u materijal prilikom berbe, seče, tretmana, transporta, skladištenja itd.

• extraneous substances
  English
  

  foreign materials entering the biomass or solid biofuel during any stages of the overall supply chain EXAMPLE Particles not belonging to the particular biomass such as stone, glass or corn in wood pellets.

  Serbian
  

  materijal stranog porekla koji je ušao u biomasu ili čvrsto biogorivo u bilo kojoj fazi celokupnog lanca snabdevanja PRIMER Čestice koje ne pripadaju određenoj biomasi, kao što su kamenje, staklo ili kukuruz u drvnim peletima.

  Serbian
  

  materijal stranog porekla koji je ušao u biomasu ili čvrsto biogorivo u bilo kojoj fazi celokupnog lanca snabdevanja PRIMER Čestice koje ne pripadaju određenoj biomasi, kao što su kamenje, staklo ili kukuruz u drvnim peletima.

• feedstock
  English
  

  material that is further processed for conversion to bioenergy, biofuel and/or biobased products

  Serbian
  

  materijal koji se dalje prerađuje radi konverzije u bioenergiju, biogorivo i/ili proizvode na biološkoj osnovi

  Serbian
  

  materijal koji se dalje prerađuje radi konverzije u bioenergiju, biogorivo i/ili proizvode na biološkoj osnovi

• fibre saturation point FSP
  English
  

  the moisture content at which only the cell walls are completely saturated (all bound water) but no free water exists in the cell lumens – typically about 30 % total moisture (on wet basis) NOTE 1 to entry: Below the fibre saturation point the physical and mechanical properties of wood begin to change as a function of moisture content.

  Serbian
  

  sadržaj vlage pri kojem su samo zidovi ćelije u potpunosti zasićeni (sva voda je vezana), a u lumenu ćelije ne postoji voda u slobodnom obliku – obično oko 30 % ukupne vlage (u vlažnom stanju) NAPOMENA 1 uz termin: Ispod tačke zasićenja vlakana, fizička i mehanička svojstva drveta počinju da se menjaju u zavisnosti od sadržaja vlage.

  Serbian
  

  sadržaj vlage pri kojem su samo zidovi ćelije u potpunosti zasićeni (sva voda je vezana), a u lumenu ćelije ne postoji voda u slobodnom obliku – obično oko 30 % ukupne vlage (u vlažnom stanju) NAPOMENA 1 uz termin: Ispod tačke zasićenja vlakana, fizička i mehanička svojstva drveta počinju da se menjaju u zavisnosti od sadržaja vlage.

• fibre sludge
  English
  

  sludge formed in the sedimentation basin as a part of the waste water treatment process in a pulp and paper mill and separated by sedimentation or flotation NOTE 1 to entry: The main component is pieces of wood fibres. The sludge can be dewatered and further processed into a solid biofuel.

  Serbian
  

  mulj koji se formira u bazenu za sedimentaciju tokom procesa prečišćavanja otpadnih voda u postrojenju za proizvodnju celuloze i papira, a koji se izdvaja sedimentacijom ili flotacijom NAPOMENA 1 uz termin: Delovi drvnih vlakana predstavljaju glavnu komponentu. Iz mulja može da se ukloni voda tako da se on dalje prerađuje u čvrsto biogorivo.

  Serbian
  

  mulj koji se formira u bazenu za sedimentaciju tokom procesa prečišćavanja otpadnih voda u postrojenju za proizvodnju celuloze i papira, a koji se izdvaja sedimentacijom ili flotacijom NAPOMENA 1 uz termin: Delovi drvnih vlakana predstavljaju glavnu komponentu. Iz mulja može da se ukloni voda tako da se on dalje prerađuje u čvrsto biogorivo.

• fines F
  English
  

  Small sized particles in fuel below a certain pre-defined size, usually less than 3,15 mm NOTE 1 to entry: The amount of fines can be different after completion of production, bagging, transportation, unloading, distribution etc.

  Serbian
  

  male čestice u gorivu ispod određene, unapred definisane veličine, obično manje od 3,15 mm NAPOMENA 1 uz termin: Količina sitnih čestica može da bude različita nakon završetka proizvodnje, pakovanja u vreće, transporta, istovara, distribucije, itd.

  Serbian
  

  male čestice u gorivu ispod određene, unapred definisane veličine, obično manje od 3,15 mm NAPOMENA 1 uz termin: Količina sitnih čestica može da bude različita nakon završetka proizvodnje, pakovanja u vreće, transporta, istovara, distribucije, itd.

• firewood
  English
  

  cut, and split fuelwood usually with a length of 20 to 100 cm used in household appliances like stoves, fireplaces and central heating devices

  Serbian
  

  sečeno i cepano drvo za ogrev, obično dužine od 20 cm do 100 cm, koje se koristi u uređajima za domaćinstva, kao što su štednjaci, kamini i uređaji za centralno grejanje

  Serbian
  

  sečeno i cepano drvo za ogrev, obično dužine od 20 cm do 100 cm, koje se koristi u uređajima za domaćinstva, kao što su štednjaci, kamini i uređaji za centralno grejanje

• fixed carbon
  English
  

  remaining carbon after removal of water, ash an volatile matter

  Serbian
  

  ugljenik koji ostaje nakon uklanjanja vode, pepela i isparljive materije

  Serbian
  

  ugljenik koji ostaje nakon uklanjanja vode, pepela i isparljive materije

• flammability
  English
  

  propensity by gaseous, liquid or solid material to catch fire upon exposure to ignitable external source NOTE 1 to entry: For solids like dust from biomass the flammability is determined by testing method establishing the speed of burning in mm per time unit.

  Serbian
  

  sklonost gasovitog, tečnog ili čvrstog materijala da se zapali prilikom izlaganja zapaljivom spoljašnjem izvoru NAPOMENA 1 uz termin: Za čvrste materije, kao što je prašina iz biomase, zapaljivost se određuje metodom ispitivanja kojom se uspostavlja brzina gorenja izražena u milimetrima u jedinici vremena.

  Serbian
  

  sklonost gasovitog, tečnog ili čvrstog materijala da se zapali prilikom izlaganja zapaljivom spoljašnjem izvoru NAPOMENA 1 uz termin: Za čvrste materije, kao što je prašina iz biomase, zapaljivost se određuje metodom ispitivanja kojom se uspostavlja brzina gorenja izražena u milimetrima u jedinici vremena.

• flash point
  English
  

  propensity by vapour of a material to ignite under atmospheric conditions in the presence of a thermal source at a temperature and as determined by testing method NOTE 1 to entry: A lower flash point temperature indicates higher flammability.

  Serbian
  

  sklonost pare iz materijala da se zapali pod atmosferskim uslovima u prisustvu izvora toplote na određenoj temperaturi i na način utvrđen metodom ispitivanja NAPOMENA 1 uz termin: Niža temperatura tačke paljenja ukazuje na veću zapaljivost.

  Serbian
  

  sklonost pare iz materijala da se zapali pod atmosferskim uslovima u prisustvu izvora toplote na određenoj temperaturi i na način utvrđen metodom ispitivanja NAPOMENA 1 uz termin: Niža temperatura tačke paljenja ukazuje na veću zapaljivost.

• flowability
  English
  

  ability of a solid to flow NOTE 1 to entry: See also bridging or arching.

  Serbian
  

  mogućnost proticanja čvrstog goriva NAPOMENA 1 uz termin: Videti aglomeraciju čestica u obliku luka.

  Serbian
  

  mogućnost proticanja čvrstog goriva NAPOMENA 1 uz termin: Videti aglomeraciju čestica u obliku luka.

• foreign material impurity
  English
  

  material other than claimed, which has entered the fuel NOTE 1 to entry: Examples of impurities for biofuels are stones, soil, pieces of metal, plastics, rope, ice and snow.

  Serbian
  

  materijal koji se razlikuje od zahtevanog, a koji je unet u gorivo NAPOMENA 1 uz termin: Primeri nečistoća za biogoriva obuhvataju kamenje, zemlju, komade metala, plastiku, kanap, led i sneg.

  Serbian
  

  materijal koji se razlikuje od zahtevanog, a koji je unet u gorivo NAPOMENA 1 uz termin: Primeri nečistoća za biogoriva obuhvataju kamenje, zemlju, komade metala, plastiku, kanap, led i sneg.

• forest chips
  English
  

  forest wood in the form of wood chips

  Serbian
  

  drvo iz šuma u obliku drvne sečke

  Serbian
  

  drvo iz šuma u obliku drvne sečke

• forest fuels fuelwood
  English
  

  forest fuel is produced directly from forest wood or plantation wood by a mechanical process, the raw material has not previously had another use

  Serbian
  

  drvno gorivo se proizvodi mehaničkim postupkom direktno od drveta iz šuma ili sa plantaža, od sirovine koja nije prethodno korišćena u druge svrhe NACIONALNA NAPOMENA Termin „drvna goriva” odnosi se na drvna goriva od nerecikliranog materijala.

  Serbian
  

  drvno gorivo se proizvodi mehaničkim postupkom direktno od drveta iz šuma ili sa plantaža, od sirovine koja nije prethodno korišćena u druge svrhe NACIONALNA NAPOMENA Termin „drvna goriva” odnosi se na drvna goriva od nerecikliranog materijala.

• forest wood plantation and other virgin wood
  English
  

  wood from forest, plantation and other virgin wood including segregated wood from gardens, parks, roadside maintenance, vineyards, fruit orchards and driftwood from freshwater NOTE 1 to entry: See also complete tree, energy forest trees, logging residues, stump, thinning residues, tree section, whole trees, drift wood from fresh water.

  Serbian
  

  drvo iz šuma, sa plantaža i drugo potpuno prirodno drvo, uključujući odbačeno drvo iz bašta, parkova, održavanja putnog pojasa, vinograda, voćnjaka i drvo naneto na obalu slatkih voda NAPOMENA 1 uz termin: Videti kompletno stablo, drvo iz energetskih šuma, ostatke od seče, panj, ostatke iz šumskih proreda, deo stabla, cela stabla, drvo naneto na obalu slatkih voda.

  Serbian
  

  drvo iz šuma, sa plantaža i drugo potpuno prirodno drvo, uključujući odbačeno drvo iz bašta, parkova, održavanja putnog pojasa, vinograda, voćnjaka i drvo naneto na obalu slatkih voda NAPOMENA 1 uz termin: Videti kompletno stablo, drvo iz energetskih šuma, ostatke od seče, panj, ostatke iz šumskih proreda, deo stabla, cela stabla, drvo naneto na obalu slatkih voda.

• fresh chips green chips
  English
  

  Wood chips produced from recently harvested woody biomass

  Serbian
  

  drvna sečka dobijena od tek posečene drvne biomase

  Serbian
  

  drvna sečka dobijena od tek posečene drvne biomase

• fruit biomass
  English
  

  part of a plant which holds seeds EXAMPLE Nuts, olives, oil palm fruit.

  Serbian
  

  deo biljke koji sadrži seme NACIONALNA NAPOMENA Deo biljke koji sadrži seme odnosi se na ljuske i koštice plodova. PRIMER Koštunjavo voće, masline, plodovi uljane palme.

  Serbian
  

  deo biljke koji sadrži seme NACIONALNA NAPOMENA Deo biljke koji sadrži seme odnosi se na ljuske i koštice plodova. PRIMER Koštunjavo voće, masline, plodovi uljane palme.

• fuel
  English
  

  energy carrier intended for energy conversion NOTE 1 to entry: Fuels are solid, liquid or gaseous.

  Serbian
  

  nosilac energije namenjen za konverziju energije NAPOMENA 1 uz termin: Goriva su u čvrstom, tečnom ili gasovitom stanju.

  Serbian
  

  nosilac energije namenjen za konverziju energije NAPOMENA 1 uz termin: Goriva su u čvrstom, tečnom ili gasovitom stanju.

• fuel classification
  English
  

  division of fuels into defined fuel classes NOTE 1 to entry: The aim of classification can be to describe the fuel and/or to physically separate certain particle types.

  Serbian
  

  podela goriva na definisane klase goriva NAPOMENA 1 uz termin: Cilj klasifikacije može da bude opis goriva i/ili fizičko razdvajanje određenih vrsta čestica.

  Serbian
  

  podela goriva na definisane klase goriva NAPOMENA 1 uz termin: Cilj klasifikacije može da bude opis goriva i/ili fizičko razdvajanje određenih vrsta čestica.

• fuel dust
  English
  

  pulverised fuel with a typical particle size of 1 to 5 mm EXAMPLE Saw dust.

  Serbian
  

  praškasto gorivo tipične veličine čestica od 1 mm do 5 mm PRIMER Piljevina.

  Serbian
  

  praškasto gorivo tipične veličine čestica od 1 mm do 5 mm PRIMER Piljevina.

• fuel powder fuel flour
  English
  

  pulverised fuel with a typical particle size less than 1 mm EXAMPLE Wood powder, wood flour, straw powder.

  Serbian
  

  praškasto gorivo čija je tipična veličina čestica manja od 1 mm PRIMER Drvna prašina, drvno brašno, sprašena slama.

  Serbian
  

  praškasto gorivo čija je tipična veličina čestica manja od 1 mm PRIMER Drvna prašina, drvno brašno, sprašena slama.

• fuel specification
  English
  

  description of fuel properties

  Serbian
  

  opis svojstava goriva

  Serbian
  

  opis svojstava goriva

• fuelwood energy wood
  English
  

  wood fuel where the original composition of the wood is preserved, unaltered from original form

  Serbian
  

  drvno gorivo u kojem je sačuvan prvobitni sastav drveta, u nepromenjenom prvobitnom obliku

  Serbian
  

  drvno gorivo u kojem je sačuvan prvobitni sastav drveta, u nepromenjenom prvobitnom obliku

• general analysis sample
  English
  

  sub-sample of a laboratory sample having a nominal top size of 1 mm or less and used for a number of chemical and physical analyses

  Serbian
  

  poduzorak laboratorijskog uzorka nominalne veličine od 1 mm ili manje, koji se koristi za niz hemijskih i fizičkih analiza

  Serbian
  

  poduzorak laboratorijskog uzorka nominalne veličine od 1 mm ili manje, koji se koristi za niz hemijskih i fizičkih analiza

• green biomass
  English
  

  material with a moisture content close to fresh after cutting but no further quality specified

  Serbian
  

  materijal čiji je sadržaj vlage približan sadržaju u sirovom stanju nakon seče, ali bez daljeg utvrđivanja kvaliteta

  Serbian
  

  materijal čiji je sadržaj vlage približan sadržaju u sirovom stanju nakon seče, ali bez daljeg utvrđivanja kvaliteta

• grinding dust
  English
  

  dust-like wood residue formed in grinding timber and wood boards

  Serbian
  

  drvni ostatak nalik prašini koji nastaje prilikom brušenja drveta i ploča od drveta

  Serbian
  

  drvni ostatak nalik prašini koji nastaje prilikom brušenja drveta i ploča od drveta

• gross calorific value Qv,gr
  English
  

  measured value of specific energy of combustion of a solid fuel burned in oxygen in a calorimetric bomb under such conditions that all the water of the reaction products is in the form of liquid water NOTE 1 to entry: The result of combustion are assumed to consist of gaseous, oxygen, nitrogen, carbon dioxide and sulfur dioxide, of liquid water (in equilibrium with its vapor) saturated with carbon dioxide under conditions of the bomb reaction, and of solid ash, all at the reference temperature and at constant volume. NOTE 2 to entry: Another term is higher heating value.

  Serbian
  

  izmerena vrednost specifične energije sagorevanja čvrstog goriva, koje sagoreva u prisustvu kiseonika u kalorimetrijskoj bombi u uslovima u kojima sva voda proizvoda reakcije ostaje u tečnom stanju NAPOMENA 1 uz termin: Smatra se da se proizvod sagorevanja sastoji od gasova, kiseonika, azota, ugljen-dioksida i sumpor-dioksida, od vode u tečnom stanju (u ravnoteži sa svojom vodenom parom) koja je zasićena ugljen-dioksidom u uslovima reakcije bombe, kao i od pepela u čvrstom stanju, pri čemu su svi na referentnoj temperaturi i pri stalnoj zapremini. NAPOMENA 2 uz termin: Drugi termin jeste gornja toplotna moć.

  Serbian
  

  izmerena vrednost specifične energije sagorevanja čvrstog goriva, koje sagoreva u prisustvu kiseonika u kalorimetrijskoj bombi u uslovima u kojima sva voda proizvoda reakcije ostaje u tečnom stanju NAPOMENA 1 uz termin: Smatra se da se proizvod sagorevanja sastoji od gasova, kiseonika, azota, ugljen-dioksida i sumpor-dioksida, od vode u tečnom stanju (u ravnoteži sa svojom vodenom parom) koja je zasićena ugljen-dioksidom u uslovima reakcije bombe, kao i od pepela u čvrstom stanju, pri čemu su svi na referentnoj temperaturi i pri stalnoj zapremini. NAPOMENA 2 uz termin: Drugi termin jeste gornja toplotna moć.

• gross density
  English
  

  ratio of the mass of a wooden body and its volume, including all cavities (pores and vessels), based on specific total moisture NOTE 1 to entry: See also particle density.

  Serbian
  

  odnos mase drvenastog tela i njegove zapremine, uključujući sve pore i šupljine prema specifičnoj ukupnoj vlazi NAPOMENA 1 uz termin: Videti gustinu čestice.

  Serbian
  

  odnos mase drvenastog tela i njegove zapremine, uključujući sve pore i šupljine prema specifičnoj ukupnoj vlazi NAPOMENA 1 uz termin: Videti gustinu čestice.

• heat rate
  English
  

  measure of the number of heating units required to generate output energy over a length of time expressed in MWh NOTE 1 to entry: MWh is used to express thermal efficiency of thermal conversion facilities such as power plants.

  Serbian
  

  mera broja jedinica toplotne energije potrebnih za proizvodnju izlazne energije tokom određenog vremenskog perioda, izražena u MWh NAPOMENA 1 uz termin: MWh se koristi da bi se izrazila toplotna efikasnost objekata za konverziju toplotne energije, kao što su energetska postrojenja.

  Serbian
  

  mera broja jedinica toplotne energije potrebnih za proizvodnju izlazne energije tokom određenog vremenskog perioda, izražena u MWh NAPOMENA 1 uz termin: MWh se koristi da bi se izrazila toplotna efikasnost objekata za konverziju toplotne energije, kao što su energetska postrojenja.

• herbaceous biomass
  English
  

  biomass from plants that has a non-woody stem and which dies back at the end of the growing season NOTE 1 to entry: See also energy grass.

  Serbian
  

  biomasa od biljaka koje nemaju drvenastu stabljiku i koje odumiru na kraju sezone rasta NAPOMENA 1 uz termin: Videti travu za energetske potrebe.

  Serbian
  

  biomasa od biljaka koje nemaju drvenastu stabljiku i koje odumiru na kraju sezone rasta NAPOMENA 1 uz termin: Videti travu za energetske potrebe.

• herbaceous fuels
  English
  

  all types of biofuels originating from herbaceous biomass

  Serbian
  

  sve vrste biogoriva koje potiču od biljne biomase

  Serbian
  

  sve vrste biogoriva koje potiču od biljne biomase

• higher heating value
  English
  

  see gross calorific value

  Serbian
  

  videti bruto kalorijsku vrednost

  Serbian
  

  videti bruto kalorijsku vrednost

• hog fuel shred
  English
  

  fuelwood that has pieces of varying size and shape, produced by crushing with blunt tools such as rollers, hammers, or flails

  Serbian
  

  drvo za ogrev sačinjeno od komada različite veličine i oblika, koje je proizvedeno drobljenjem tupim alatima, kao što su valjci, čekići ili mlatila

  Serbian
  

  drvo za ogrev sačinjeno od komada različite veličine i oblika, koje je proizvedeno drobljenjem tupim alatima, kao što su valjci, čekići ili mlatila

• hydrophilic
  English
  

  material with propensity to attract water

  Serbian
  

  materijal sa sklonošću da privlači vodu

  Serbian
  

  materijal sa sklonošću da privlači vodu

• hydrophobic
  English
  

  material with propensity to repel water

  Serbian
  

  materijal sa sklonošću da odbija vodu

  Serbian
  

  materijal sa sklonošću da odbija vodu

• hydrothermal carbonised biomass
  English
  

  solid biofuel produced by hydrothermal carbonisation of biomass NOTE 1 to entry: Hydrothermal carbonisation is a thermo-chemical conversion process of biomass performed in pressurized hot (liquid) water, typically at temperatures between 160 C to 250 C and at pressures between 6 bar to 40 bar.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo proizvedeno hidrotermalnom karbonizacijom biomase NAPOMENA 1 uz gorivo: Hidrotermalna karbonizacija predstavlja termohemijski proces konverzije biomase koji se vrši u toploj vodi (u tečnom stanju) pod pritiskom, obično na temperaturama između 160 C i 250 C i pri pritisku od 6 bar do 40 bar.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo proizvedeno hidrotermalnom karbonizacijom biomase NAPOMENA 1 uz gorivo: Hidrotermalna karbonizacija predstavlja termohemijski proces konverzije biomase koji se vrši u toploj vodi (u tečnom stanju) pod pritiskom, obično na temperaturama između 160 C i 250 C i pri pritisku od 6 bar do 40 bar.

• hygroscopic
  English
  

  material with propensity to adsorb or absorb moisture from the air

  Serbian
  

  materijal sa sklonošću da adsorbuje ili apsorbuje vlažnost iz vazduha

  Serbian
  

  materijal sa sklonošću da adsorbuje ili apsorbuje vlažnost iz vazduha

• increment
  English
  

  portion of fuel extracted in a single operation of the sampling device

  Serbian
  

  deo goriva koji se uzme tokom jedne operacije pomoću pribora za uzimanje uzoraka NACIONALNA NAPOMENA Standardizovani prevod termina increment jeste inkrement ili delić, ali u šumarstvu se termin increment koristi kao sinonim za prirast drveta. Zbog toga se uvodi novi termin – pojedinačni uzorak.

  Serbian
  

  deo goriva koji se uzme tokom jedne operacije pomoću pribora za uzimanje uzoraka NACIONALNA NAPOMENA Standardizovani prevod termina increment jeste inkrement ili delić, ali u šumarstvu se termin increment koristi kao sinonim za prirast drveta. Zbog toga se uvodi novi termin – pojedinačni uzorak.

• inorganic matter
  English
  

  non-combustible fraction of a fuel

  Serbian
  

  nesagoriva frakcija goriva

  Serbian
  

  nesagoriva frakcija goriva

• laboratory sample
  English
  

  combined sample or a sub-sample of a combined sample for use in a laboratory

  Serbian
  

  kombinovani uzorak ili poduzorak kombinovanog uzorka koji se koristi u laboratoriji

  Serbian
  

  kombinovani uzorak ili poduzorak kombinovanog uzorka koji se koristi u laboratoriji

• lignocellulose
  English
  

  plant cell wall biomass composed primarily of cellulose, hemicelluloses and lignin

  Serbian
  

  biomasa od ćelijskih zidova biljaka koju prevashodno sačinjavaju celuloza, hemiceluloza i lignin

  Serbian
  

  biomasa od ćelijskih zidova biljaka koju prevashodno sačinjavaju celuloza, hemiceluloza i lignin

• log wood
  English
  

  cut fuelwood in which most of the material has a length of 500 mm and above

  Serbian
  

  drvo za ogrev dobijeno cepanjem i/ili kraćenjem tako da je većina materijala dužine 500 mm i veće

  Serbian
  

  drvo za ogrev dobijeno cepanjem i/ili kraćenjem tako da je većina materijala dužine 500 mm i veće

• logging residues
  English
  

  woody biomass residues created during wood harvesting NOTE 1 to entry: Logging residues include branches and tree tops that can be salvaged when fresh or after seasoning.

  Serbian
  

  ostaci drvne biomase koji nastaju prilikom seče drveća NAPOMENA 1 uz termin: Ostaci od seče obuhvataju grane i ovrške koji mogu da se koriste sveži ili nakon prosušivanja.

  Serbian
  

  ostaci drvne biomase koji nastaju prilikom seče drveća NAPOMENA 1 uz termin: Ostaci od seče obuhvataju grane i ovrške koji mogu da se koriste sveži ili nakon prosušivanja.

• lot
  English
  

  defined quantity of fuel for which the quality is to be determined NOTE 1 to entry: See also sub-lot.

  Serbian
  

  definisana količina goriva čiji se kvalitet određuje NAPOMENA 1 uz termin: Videti potpartiju.

  Serbian
  

  definisana količina goriva čiji se kvalitet određuje NAPOMENA 1 uz termin: Videti potpartiju.

• major elements
  English
  

  the elements in the fuel that predominantly will constitute the ash; including aluminium (Al), calcium (Ca), iron (Fe), magnesium (Mg), phosphorus (P), potassium (K), silicon (Si), sodium (Na) and titanium (Ti)

  Serbian
  

  elementi u gorivu koji najvećim delom sačinjavaju pepeo; tu spadaju aluminijum (Al), kalcijum (Ca), gvožđe (Fe), magnezijum (Mg), fosfor (P), kalijum (K), silicijum (Si), natrijum (Na) i titanijum (Ti)

  Serbian
  

  elementi u gorivu koji najvećim delom sačinjavaju pepeo; tu spadaju aluminijum (Al), kalcijum (Ca), gvožđe (Fe), magnezijum (Mg), fosfor (P), kalijum (K), silicijum (Si), natrijum (Na) i titanijum (Ti)

• mass-reduction
  English
  

  reduction of the mass of a sample or sub-sample

  Serbian
  

  smanjenje mase uzorka ili poduzorka

  Serbian
  

  smanjenje mase uzorka ili poduzorka

• mechanical durability DU
  English
  

  ability of densified fuel units (e.g. briquettes, pellets) to remain intact during handling and transportation

  Serbian
  

  sposobnost jedinica zgusnutog goriva (npr. briketi, peleti) da ostanu neoštećene tokom rukovanja i transporta

  Serbian
  

  sposobnost jedinica zgusnutog goriva (npr. briketi, peleti) da ostanu neoštećene tokom rukovanja i transporta

• minor elements
  English
  

  elements in the fuel that are at small concentrations NOTE 1 to entry: The term trace elements is often used synonymous to minor elements; if the elements are metal, the term trace metals also is used. NOTE 2 to entry: Concerning solid biofuels, minor elements include, but not limited to elements (not all are metals) such as arsenic (As), cadmium (Cd), cobalt (Co), chromium (Cr), copper (Cu), mercury (Hg), manganese (Mn), molybdenum (Mo), nickel (Ni), lead (Pb), antimony (Sb), selenium (Se), tin (Sn), thallium (TI), vanadium (V) and zinc (Zn).

  Serbian
  

  elementi u gorivu koji su prisutni u malim koncentracijama NAPOMENA 1 uz termin: Termin „elementi u tragovima” često se koristi kao sinonim za mikroelemente; ako su elementi metali, koristi se i termin „metali u tragovima”. NAPOMENA 2 uz termin: Kod čvrstih biogoriva, sporedni elementi obuhvataju, ali se ne ograničavaju na elemente (nisu svi metali) kao što su arsen (As), kadmijum (Cd), kobalt (Co), hrom (Cr), bakar (Cu), živa (Hg), mangan (Mn), molibden (Mo), nikl (Ni), olovo (Pb), antimon (Sb), selen (Se), kalaj (Sn), talijum (TI), vanadijum (V) i cink (Zn).

  Serbian
  

  elementi u gorivu koji su prisutni u malim koncentracijama NAPOMENA 1 uz termin: Termin „elementi u tragovima” često se koristi kao sinonim za mikroelemente; ako su elementi metali, koristi se i termin „metali u tragovima”. NAPOMENA 2 uz termin: Kod čvrstih biogoriva, sporedni elementi obuhvataju, ali se ne ograničavaju na elemente (nisu svi metali) kao što su arsen (As), kadmijum (Cd), kobalt (Co), hrom (Cr), bakar (Cu), živa (Hg), mangan (Mn), molibden (Mo), nikl (Ni), olovo (Pb), antimon (Sb), selen (Se), kalaj (Sn), talijum (TI), vanadijum (V) i cink (Zn).

• moisture analysis sample
  English
  

  sample taken specifically for the purpose of determining total moisture

  Serbian
  

  uzorak uzet specijalno za potrebe određivanja ukupne vlage

  Serbian
  

  uzorak uzet specijalno za potrebe određivanja ukupne vlage

• moisture moisture content total moisture M, U
  English
  

  water in the fuel removable under specific conditions NOTE Indicate reference (total mass / wet basis or dry matter / dry basis) to avoid confusion.

  Serbian
  

  voda u gorivu koja može da se odstrani pod utvrđenim uslovima NAPOMENA 1 uz termin: Navodi se referenca (ukupna masa/ vlažno stanje ili suva materija/ suvo stanje) kako bi se izbegle nedoumice.

  Serbian
  

  voda u gorivu koja može da se odstrani pod utvrđenim uslovima NAPOMENA 1 uz termin: Navodi se referenca (ukupna masa/ vlažno stanje ili suva materija/ suvo stanje) kako bi se izbegle nedoumice.

• municipal solid waste MSW
  English
  

  waste stream consisting of end-of-life-materials NOTE 1 to entry: Municipal solid waste can contain biomass fractions as well as non-biomass fractions. NOTE 2 to entry: Only separated and not contaminated biomass fractions could be solid biofuels, see also solid recovered fuels. NOTE 3 to entry: The term is included for information only.

  Serbian
  

  tok otpada koji se sastoji od materijala koji je na kraju životnog ciklusa NAPOMENA 1 uz termin: Komunalni čvrsti otpad može da sadrži frakcije biomase, kao i frakcije materijala koji ne spada u biomasu. NAPOMENA 2 uz termin: U čvrsta biogoriva mogu da spadaju samo frakcije biomase koje su izdvojene i nisu kontaminirane (videti takođe čvrsto gorivo dobijeno iz otpada). NAPOMENA 3 uz termin: Termin je obuhvaćen samo informativno.

  Serbian
  

  tok otpada koji se sastoji od materijala koji je na kraju životnog ciklusa NAPOMENA 1 uz termin: Komunalni čvrsti otpad može da sadrži frakcije biomase, kao i frakcije materijala koji ne spada u biomasu. NAPOMENA 2 uz termin: U čvrsta biogoriva mogu da spadaju samo frakcije biomase koje su izdvojene i nisu kontaminirane (videti takođe čvrsto gorivo dobijeno iz otpada). NAPOMENA 3 uz termin: Termin je obuhvaćen samo informativno.

• natural ash
  English
  

  ash of uncontaminated solid biofuel

  Serbian
  

  pepeo nezagađenog čvrstog biogoriva

  Serbian
  

  pepeo nezagađenog čvrstog biogoriva

• net calorific value lower heating value qp, net
  English
  

  calculated value of specific energy of combustion of a solid fuel burned in oxygen under such conditions that all the water of the reaction products remain as water vapour NOTE 1 to entry: The net calorific value is calculated from the gross calorific value at either constant pressure or at constant volume. The net calorific value at constant pressure is however the one generally used.

  Serbian
  

  izračunata vrednost specifične energije sagorevanja čvrstog goriva koje sagoreva u prisustvu kiseonika u uslovima u kojima sva voda proizvoda reakcije ostaje u obliku vodene pare NAPOMENA 1 uz termin: Neto kalorijska vrednost se izračunava iz bruto kalorijske vrednosti bilo pri konstantnom pritisku ili pri konstantnoj zapremini. Međutim, obično se koristi neto kalorijska vrednost pri konstantnom pritisku.

  Serbian
  

  izračunata vrednost specifične energije sagorevanja čvrstog goriva koje sagoreva u prisustvu kiseonika u uslovima u kojima sva voda proizvoda reakcije ostaje u obliku vodene pare NAPOMENA 1 uz termin: Neto kalorijska vrednost se izračunava iz bruto kalorijske vrednosti bilo pri konstantnom pritisku ili pri konstantnoj zapremini. Međutim, obično se koristi neto kalorijska vrednost pri konstantnom pritisku.

• nominal top size
  English
  

  aperture size of the sieve through which at least 95 % by mass of the material passes during the determination of particle size distribution of solid fuels

  Serbian
  

  veličina otvora sita kroz koji prođe najmanje 95 % mase materijala prilikom određivanja distribucije čestica čvrstih goriva prema veličini

  Serbian
  

  veličina otvora sita kroz koji prođe najmanje 95 % mase materijala prilikom određivanja distribucije čestica čvrstih goriva prema veličini

• non-woody biomass
  English
  

  biofuel made from herbaceous, fruits or aquatic biomass as well from blended or mixture NOTE 1 to entry: Stem of fruit trees and energy crops like poplar and willow are included in woody biomass.

  Serbian
  

  biogorivo sačinjeno od biljne biomase, biomase od voćaka ili biomase poreklom iz vode, kao i od mešavine ili prirodne mešavine biomase NAPOMENA 1 uz termin: Stabla voćaka i energetskih kultura, kao što su topola i vrba, spadaju u drvnu biomasu.

  Serbian
  

  biogorivo sačinjeno od biljne biomase, biomase od voćaka ili biomase poreklom iz vode, kao i od mešavine ili prirodne mešavine biomase NAPOMENA 1 uz termin: Stabla voćaka i energetskih kultura, kao što su topola i vrba, spadaju u drvnu biomasu.

• non-woody briquette
  English
  

  densified biofuel made with or without additives in form of cubiform, prismatic or cylindrical unit with diameter of more than 25 mm produced by compressing milled biomass NOTE 1 to entry: The raw material for non-woody briquettes can be herbaceous, fruit or aquatic biomass or biomass blends and mixtures. NOTE 2 to entry: Briquettes are usually manufactured in a piston press, with the total moisture content on wet basis usually being less than 15 % of the mass.

  Serbian
  

  zgusnuto biogorivo proizvedeno sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, prizme ili valjka, prečnika većeg od 25 mm, i izrađuju se sabijanjem drobljene biomase NAPOMENA 1 uz termin: Sirovina za nedrvne brikete može da bude biljna biomasa, biomasa od voćaka ili biomasa poreklom iz vode, kao i mešavina i prirodna mešavina biomase. NAPOMENA 2 uz termin: Briketi se obično proizvode u klipnoj presi, a ukupan sadržaj vlage je obično manji od 15 % mase u vlažnom stanju.

  Serbian
  

  zgusnuto biogorivo proizvedeno sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, prizme ili valjka, prečnika većeg od 25 mm, i izrađuju se sabijanjem drobljene biomase NAPOMENA 1 uz termin: Sirovina za nedrvne brikete može da bude biljna biomasa, biomasa od voćaka ili biomasa poreklom iz vode, kao i mešavina i prirodna mešavina biomase. NAPOMENA 2 uz termin: Briketi se obično proizvode u klipnoj presi, a ukupan sadržaj vlage je obično manji od 15 % mase u vlažnom stanju.

• non-woody pellet
  English
  

  biofuel made from herbaceous, fruits or aquatic biomass as well from blends and mixtures with or without additives in the form of cubiform, polyhedral, polyhydric or cylindrical units, random length and typically 3,15 mm to 40 mm, a diameter up to 25 mm and with broken ends NOTE 1 to entry: The raw material for non-woody pellets is herbaceous, fruits or aquatic biomass in accordance with Table 1 of ISO 17225-1. Pellets are usually manufactured in a die, with a total moisture content usually less than 15 % of their mass on wet basis.

  Serbian
  

  biogorivo proizvedeno od biljne biomase, biomase od voćaka ili biomase poreklom iz vode, kao i od mešavine i prirodne mešavine biomase sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, poliedra, u polihidričnom ili valjkastom obliku, nasumične dužine obično od 3,15 mm do 40 mm, prečnika do 25 mm i pokidanih krajeva NAPOMENA 1 uz termin: Sirovina za nedrvne pelete je biljna biomasa, biomasa od voćaka ili biomasa poreklom iz vode u skladu sa tabelom 1 u ISO 17225-1. Peleti se obično proizvode u matrici i ukupan sadržaj vlage je obično manji od 15 % mase u vlažnom stanju.

  Serbian
  

  biogorivo proizvedeno od biljne biomase, biomase od voćaka ili biomase poreklom iz vode, kao i od mešavine i prirodne mešavine biomase sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, poliedra, u polihidričnom ili valjkastom obliku, nasumične dužine obično od 3,15 mm do 40 mm, prečnika do 25 mm i pokidanih krajeva NAPOMENA 1 uz termin: Sirovina za nedrvne pelete je biljna biomasa, biomasa od voćaka ili biomasa poreklom iz vode u skladu sa tabelom 1 u ISO 17225-1. Peleti se obično proizvode u matrici i ukupan sadržaj vlage je obično manji od 15 % mase u vlažnom stanju.

• off-gassing
  English
  

  spontaneous emission of condensable (e.g. terpenes) and non-condensable gases (e.g. carbon-monoxide, carbon-dioxide, methane) from biomass

  Serbian
  

  spontana emisija kondenzujućih gasova (npr. terpeni) i nekondenzujućih gasova (npr. ugljen-monoksid, ugljen-dioksid, metan) iz biomase

  Serbian
  

  spontana emisija kondenzujućih gasova (npr. terpeni) i nekondenzujućih gasova (npr. ugljen-monoksid, ugljen-dioksid, metan) iz biomase

• operator
  English
  

  body or enterprise, which is responsible for one or several activities in the fuel supply chain NOTE 1 to entry: The operator can be, for example, a biofuel producer or a subcontractor to the biofuel supplier. NOTE 2 to entry: The first operator is a body or an enterprise which operates at the beginning of the supply chain.

  Serbian
  

  lice ili preduzeće koji su odgovorni za jednu ili više aktivnosti u lancu snabdevanja gorivom NAPOMENA 1 uz termin: Operater može, na primer, da bude proizvođač biogoriva ili podizvođač isporučioca biogoriva. NAPOMENA 2 uz termin: Lice ili preduzeće koji se nalaze na početku lanca snabdevanja predstavljaju prvog operatera.

  Serbian
  

  lice ili preduzeće koji su odgovorni za jednu ili više aktivnosti u lancu snabdevanja gorivom NAPOMENA 1 uz termin: Operater može, na primer, da bude proizvođač biogoriva ili podizvođač isporučioca biogoriva. NAPOMENA 2 uz termin: Lice ili preduzeće koji se nalaze na početku lanca snabdevanja predstavljaju prvog operatera.

• organic matter
  English
  

  combustible fraction of the fuel

  Serbian
  

  sagoriva frakcija goriva

  Serbian
  

  sagoriva frakcija goriva

• oscillating screen classifier
  English
  

  device containing one or multiple oscillating (flat) screens used to separate material into size classes for calculation of particle size distribution

  Serbian
  

  uređaj koji sadrži jedno ili više oscilatornih (ravnih) sita koja se koriste za odvajanje materijala u klase veličina za izračunavanje distribucije čestica prema veličini

  Serbian
  

  uređaj koji sadrži jedno ili više oscilatornih (ravnih) sita koja se koriste za odvajanje materijala u klase veličina za izračunavanje distribucije čestica prema veličini

• oven dry matter
  English
  

  biomass free of moisture, produced by drying to constant weight under specific conditions

  Serbian
  

  biomasa bez vlage, proizvedena sušenjem do konstantne mase pod utvrđenim uslovima

  Serbian
  

  biomasa bez vlage, proizvedena sušenjem do konstantne mase pod utvrđenim uslovima

• over size particles
  English
  

  particles exceeding a specific particle size limit value or values NOTE 1 to entry: Limit values may be given in three dimensions.

  Serbian
  

  čestice koje prelaze utvrđenu graničnu vrednost ili utvrđene granične vrednosti veličine čestica NAPOMENA 1 uz termin: Granične vrednosti mogu da se daju u tri dimenzije.

  Serbian
  

  čestice koje prelaze utvrđenu graničnu vrednost ili utvrđene granične vrednosti veličine čestica NAPOMENA 1 uz termin: Granične vrednosti mogu da se daju u tri dimenzije.

• particle
  English
  

  any discrete unit of matter

  Serbian
  

  bilo koja zasebna jedinica materije

  Serbian
  

  bilo koja zasebna jedinica materije

• particle density DE
  English
  

  density of a single particle NOTE 1 to entry: Pores within the particle are included.

  Serbian
  

  gustina jedne čestice NAPOMENA 1 uz termin: Obuhvataju se šupljine unutar čestice.

  Serbian
  

  gustina jedne čestice NAPOMENA 1 uz termin: Obuhvataju se šupljine unutar čestice.

• particle size distribution
  English
  

  proportions of various particle sizes in a solid fuel

  Serbian
  

  udeo različitih veličina čestica u čvrstom gorivu

  Serbian
  

  udeo različitih veličina čestica u čvrstom gorivu

• particle size P
  English
  

  size of the particle as determined NOTE 1 to entry: Different methods of determination may give different results NOTE 2 to entry: See also particle size distribution and fines.

  Serbian
  

  određena veličina čestice NAPOMENA 1 uz termin: Različite metode određivanja mogu da daju različite rezultate. NAPOMENA 2 uz termin: Videti distribuciju čestica prema veličini i sitne čestice.

  Serbian
  

  određena veličina čestice NAPOMENA 1 uz termin: Različite metode određivanja mogu da daju različite rezultate. NAPOMENA 2 uz termin: Videti distribuciju čestica prema veličini i sitne čestice.

• particle size reduction
  English
  

  reduction of the nominal top size of a sample or sub-sample

  Serbian
  

  smanjenje nominalne veličine uzorka ili poduzorka

  Serbian
  

  smanjenje nominalne veličine uzorka ili poduzorka

• peat
  English
  

  sedentarily accumulated material consisting partly of dead organic material NOTE 1 to entry: The term is included for information only.

  Serbian
  

  rezidualno nataložen materijal koji se delimično sastoji od mrtvog organskog materijala NAPOMENA 1 uz termin: Termin je uključen samo informativno.

  Serbian
  

  rezidualno nataložen materijal koji se delimično sastoji od mrtvog organskog materijala NAPOMENA 1 uz termin: Termin je uključen samo informativno.

• permeability in storage bulk permeability
  English
  

  ability of gas such as air to pass through the void in biomass during storage NOTE 1 to entry: Permeability is measured in pressure (Pa) vs. flow of gas (m3/s/m2) and depends for example on the viscosity and density of the gas (including moisture content and temperature), shape, and orientation of particles and the bulk porosity of biomass.

  Serbian
  

  sposobnost gasa kao što je vazduh da prolazi kroz šupljine u biomasi tokom skladištenja NAPOMENA 1 uz termin: Permeabilnost se meri kao pritisak (Pa) naspram protoka gasa (m3/s/m2) i zavisi, na primer, od viskoznosti i gustine gasa (uključujući sadržaj vlage i temperaturu), oblika i orijentacije čestica, kao i od nasipne poroznosti biomase.

  Serbian
  

  sposobnost gasa kao što je vazduh da prolazi kroz šupljine u biomasi tokom skladištenja NAPOMENA 1 uz termin: Permeabilnost se meri kao pritisak (Pa) naspram protoka gasa (m3/s/m2) i zavisi, na primer, od viskoznosti i gustine gasa (uključujući sadržaj vlage i temperaturu), oblika i orijentacije čestica, kao i od nasipne poroznosti biomase.

• point of delivery
  English
  

  location specified in the delivery agreement, at which the proprietary rights of and responsibilities for a fuel lot are transferred from one organization or unit to another

  Serbian
  

  lokacija utvrđena u ugovoru o isporuci, na kojoj vlasnička prava i odgovornosti za partiju goriva prelaze sa jedne organizacije ili jedinice na drugu

  Serbian
  

  lokacija utvrđena u ugovoru o isporuci, na kojoj vlasnička prava i odgovornosti za partiju goriva prelaze sa jedne organizacije ili jedinice na drugu

• pressing aid
  English
  

  additive used for enhancing the production of densified fuels

  Serbian
  

  aditiv koji se koristi za poboljšanje karakteristika zgusnutih goriva

  Serbian
  

  aditiv koji se koristi za poboljšanje karakteristika zgusnutih goriva

• primary biomass
  English
  

  biomass produced directly by photosynthesis and harvested or collected from the field or forest where it is grown NOTE 1 to entry: Examples are energy grain, perennial grasses and wood crops, crop residues and residues from logging.

  Serbian
  

  biomasa koja je proizvedena direktno fotosintezom, posečena ili sakupljena sa polja ili iz šume gde je rasla NAPOMENA 1 uz termin: Primeri su energetsko zrnevlje, višegodišnje trave i zasadi drveća, ostaci od poljoprivrednih kultura i ostaci od seče.

  Serbian
  

  biomasa koja je proizvedena direktno fotosintezom, posečena ili sakupljena sa polja ili iz šume gde je rasla NAPOMENA 1 uz termin: Primeri su energetsko zrnevlje, višegodišnje trave i zasadi drveća, ostaci od poljoprivrednih kultura i ostaci od seče.

• producer
  English
  

  organization or unit responsible for the production of the fuel NOTE 1 to entry: The producer can be responsible for any operation with the purpose of changing the biofuel properties. NOTE 2 to entry: The producer can also be the supplier of the fuel.

  Serbian
  

  organizacija ili proizvodna jedinica koja je odgovorna za proizvodnju goriva NAPOMENA 1 uz termin: Proizvođač može da bude odgovoran za svaku aktivnost koja ima za cilj promenu svojstava biogoriva. NAPOMENA 2 uz termin: Proizvođač ujedno može da bude i isporučilac goriva.

  Serbian
  

  organizacija ili proizvodna jedinica koja je odgovorna za proizvodnju goriva NAPOMENA 1 uz termin: Proizvođač može da bude odgovoran za svaku aktivnost koja ima za cilj promenu svojstava biogoriva. NAPOMENA 2 uz termin: Proizvođač ujedno može da bude i isporučilac goriva.

• product declaration
  English
  

  document dated and signed by the producer/supplier to the retailer or end-user, specifying origin and source, traded form and properties of defined lot, delivery period or delivery agreement

  Serbian
  

  dokument sa datumom i potpisom proizvođača/ispo-ručioca namenjen trgovcu na malo ili krajnjem korisniku, u kojem se navode poreklo i izvor, oblik u kojem se trguje i svojstva definisane partije, period isporuke ili ugovor o isporuci

  Serbian
  

  dokument sa datumom i potpisom proizvođača/ispo-ručioca namenjen trgovcu na malo ili krajnjem korisniku, u kojem se navode poreklo i izvor, oblik u kojem se trguje i svojstva definisane partije, period isporuke ili ugovor o isporuci

• proximate analysis
  English
  

  quantitative analysis of a solid fuel reported in terms of prescribed methods for total moisture, volatile matter, ash content and fixed carbon measured at specified conditions

  Serbian
  

  kvantitativna analiza čvrstog goriva koja koristi propisane metode za ukupnu vlagu, isparljivu materiju, sadržaj pepela i fiksni ugljenik koji se mere pri utvrđenim uslovima

  Serbian
  

  kvantitativna analiza čvrstog goriva koja koristi propisane metode za ukupnu vlagu, isparljivu materiju, sadržaj pepela i fiksni ugljenik koji se mere pri utvrđenim uslovima

• pulverised fuel grinded fuel
  English
  

  solid fuel in the form of dust and powder, produced by milling or grinding NOTE 1 to entry: See also fuel dust and fuel powder.

  Serbian
  

  čvrsto gorivo u obliku piljevine i praha, dobijeno glodanjem ili brušenjem NAPOMENA 1 uz termin: Videti gorivo u obliku piljevine i gorivo u prahu.

  Serbian
  

  čvrsto gorivo u obliku piljevine i praha, dobijeno glodanjem ili brušenjem NAPOMENA 1 uz termin: Videti gorivo u obliku piljevine i gorivo u prahu.

• quality
  English
  

  degree to which a set of inherent characteristics fulfils requirements

  Serbian
  

  nivo do kojeg skup svojstvenih karakteristika ispunjava zahteve

  Serbian
  

  nivo do kojeg skup svojstvenih karakteristika ispunjava zahteve

• quality assurance
  English
  

  part of quality management, focused on providing confidence that the quality requirements will be fulfilled

  Serbian
  

  deo menadžmenta kvalitetom usredsređen na obezbeđenje poverenja u to da su ispunjeni zahtevi za kvalitet

  Serbian
  

  deo menadžmenta kvalitetom usredsređen na obezbeđenje poverenja u to da su ispunjeni zahtevi za kvalitet

• quality control
  English
  

  part of quality management, focused on fulfilling quality requirements

  Serbian
  

  deo menadžmenta kvalitetom usredsređen na ispunjavanje zahteva za kvalitet

  Serbian
  

  deo menadžmenta kvalitetom usredsređen na ispunjavanje zahteva za kvalitet

• recovered construction wood
  English
  

  used wood arising from construction of buildings or from civil engineering works

  Serbian
  

  korišćeno drvo nakon izgradnje objekata ili građevinskih radova

  Serbian
  

  korišćeno drvo nakon izgradnje objekata ili građevinskih radova

• reference material RM
  English
  

  material or substance, one or more of whose property values are sufficiently homogeneous and well established to be used for the calibration of an apparatus, the assessment of a measurement method, or for assigning values to materials

  Serbian
  

  materijal ili supstanca, čije su vrednosti svojstava (jedna ili više) dovoljno homogene i odgovarajuće ustanovljene tako da mogu da se koriste za kalibraciju aparata i pribora, procenu metoda merenja ili za određivanje vrednosti materijala

  Serbian
  

  materijal ili supstanca, čije su vrednosti svojstava (jedna ili više) dovoljno homogene i odgovarajuće ustanovljene tako da mogu da se koriste za kalibraciju aparata i pribora, procenu metoda merenja ili za određivanje vrednosti materijala

• repeatability
  English
  

  precision from independent test results when the same method was used in the same laboratory on representative portions taken from the same test sample material

  Serbian
  

  preciznost nezavisnih rezultata ispitivanja uz korišćenje iste metode u istoj laboratoriji, na reprezentativnim delovima uzetim iz istog materijala uzorka za ispitivanje

  Serbian
  

  preciznost nezavisnih rezultata ispitivanja uz korišćenje iste metode u istoj laboratoriji, na reprezentativnim delovima uzetim iz istog materijala uzorka za ispitivanje

• reproducibility
  English
  

  precision from test results when the same method was used by different laboratories by different operators using different equipment on representative portions taken from the same test sample material

  Serbian
  

  preciznost rezultata ispitivanja uz korišćenje iste metode, u različitim laboratorijama, sa različitim operaterima koji koriste različitu opremu na reprezentativnim delovima uzetim iz istog materijala uzorka za ispitivanje

  Serbian
  

  preciznost rezultata ispitivanja uz korišćenje iste metode, u različitim laboratorijama, sa različitim operaterima koji koriste različitu opremu na reprezentativnim delovima uzetim iz istog materijala uzorka za ispitivanje

• retailer
  English
  

  supplier of fuels (usually packaged in small quantities) to end-user NOTE 1 to entry: Retailers are usually suppliers to the private household consumers.

  Serbian
  

  isporučilac goriva (obično pakovanog u malim količinama) za krajnjeg korisnika NAPOMENA 1 uz termin: Trgovci na malo su obično isporučioci privatnim potrošačima u domaćinstvima.

  Serbian
  

  isporučilac goriva (obično pakovanog u malim količinama) za krajnjeg korisnika NAPOMENA 1 uz termin: Trgovci na malo su obično isporučioci privatnim potrošačima u domaćinstvima.

• rotary screen
  English
  

  device with cylindrical screens used to separate material into size classes for calculation of particle size distribution

  Serbian
  

  uređaj sa cilindričnim sitima koja se koriste za odvajanje materijala u klase veličina za izračunavanje distribucije čestica prema veličini

  Serbian
  

  uređaj sa cilindričnim sitima koja se koriste za odvajanje materijala u klase veličina za izračunavanje distribucije čestica prema veličini

• sample
  English
  

  quantity of material (all increments), representative of a larger quantity for which the quality is to be determined NOTE 1 to entry: See also combined sample, general analysis sample, increment, laboratory sample, moisture analysis sample, size analysis sample, and sub-sample.

  Serbian
  

  određena količina materijala (sve u vidu pojedinačnih uzoraka) koja predstavlja veću količinu čiji se kvalitet određuje NAPOMENA 1 uz termin: Videti takođe kombinovani uzorak, uzorak za opštu analizu, pojedinačni uzorak, laboratorijski uzorak, uzorak za analizu vlažnosti, uzorak za granulometrijsku analizu i poduzorak.

  Serbian
  

  određena količina materijala (sve u vidu pojedinačnih uzoraka) koja predstavlja veću količinu čiji se kvalitet određuje NAPOMENA 1 uz termin: Videti takođe kombinovani uzorak, uzorak za opštu analizu, pojedinačni uzorak, laboratorijski uzorak, uzorak za analizu vlažnosti, uzorak za granulometrijsku analizu i poduzorak.

• sample division
  English
  

  division of a sample or sub-sample to an appropriate size which normally leads to a mass reduction of a sample or sub-sample

  Serbian
  

  deljenje uzorka ili poduzorka do odgovarajuće veličine, što obično dovodi do smanjenja mase uzorka ili poduzorka

  Serbian
  

  deljenje uzorka ili poduzorka do odgovarajuće veličine, što obično dovodi do smanjenja mase uzorka ili poduzorka

• sample preparation
  English
  

  actions taken to obtain representative laboratory samples or test portions from the original sample

  Serbian
  

  aktivnosti preduzete radi dobijanja reprezentativnih laboratorijskih uzoraka ili delova uzoraka za ispitivanje iz originalnog uzorka

  Serbian
  

  aktivnosti preduzete radi dobijanja reprezentativnih laboratorijskih uzoraka ili delova uzoraka za ispitivanje iz originalnog uzorka

• sampling
  English
  

  process of drawing or constituting a sample

  Serbian
  

  proces izdvajanja ili formiranja uzorka

  Serbian
  

  proces izdvajanja ili formiranja uzorka

• sampling certificate
  English
  

  report which serves as a check list and provides the investigator with all necessary information about the sampling techniques applied at the site and any additional important information

  Serbian
  

  izveštaj koji se koristi kao kontrolna lista i koji pruža ispitivaču sve neophodne informacije o tehnikama uzimanja uzoraka koje se primenjuju na terenu, kao i sve dodatne važne informacije

  Serbian
  

  izveštaj koji se koristi kao kontrolna lista i koji pruža ispitivaču sve neophodne informacije o tehnikama uzimanja uzoraka koje se primenjuju na terenu, kao i sve dodatne važne informacije

• sampling form
  English
  

  document that shall be used during sampling to record data about the way in which the sampling is actually being carried out

  Serbian
  

  dokument koji mora da se koristi prilikom uzimanja uzoraka kako bi se zabeležili podaci o samom načinu na koji se izvodi uzimanje uzoraka

  Serbian
  

  dokument koji mora da se koristi prilikom uzimanja uzoraka kako bi se zabeležili podaci o samom načinu na koji se izvodi uzimanje uzoraka

• sampling plan
  English
  

  predetermined procedure for the selection, withdrawal, preservation, transportation, and preparation of the portions to be removed from a population as a sample

  Serbian
  

  unapred utvrđen postupak za izbor, izdvajanje, čuvanje, transport i pripremu delova koje treba izdvojiti kao uzorke iz populacije

  Serbian
  

  unapred utvrđen postupak za izbor, izdvajanje, čuvanje, transport i pripremu delova koje treba izdvojiti kao uzorke iz populacije

• sawdust
  English
  

  fine particles created when sawing wood, in which most of the material has a typical particle length of 1 mm to 5 mm

  Serbian
  

  sitne čestice koje nastaju prilikom rezanja drveta, pri čemu je kod većine materijala tipična dužina čestica od 1 mm do 5 mm

  Serbian
  

  sitne čestice koje nastaju prilikom rezanja drveta, pri čemu je kod većine materijala tipična dužina čestica od 1 mm do 5 mm

• secondary biomass
  English
  

  residues and by-product streams from food, feed, fiber, wood and materials processing plants (such as sawdust, black liquor and cheese whey), and manures from animal feeding operations [SOURCE: ANSI/ASABE S593]

  Serbian
  

  ostaci i tokovi sporednog proizvoda iz postrojenja za preradu hrane, stočne hrane, vlakana i materijala (kao što su piljevina, crni lug i surutka), kao i stajnjak životinja

  Serbian
  

  ostaci i tokovi sporednog proizvoda iz postrojenja za preradu hrane, stočne hrane, vlakana i materijala (kao što su piljevina, crni lug i surutka), kao i stajnjak životinja

• short rotation coppice SRC
  English
  

  production of woody biomass, generally on agricultural lands, by regenerating new stems (shoots) from the (stool) stump or roots and relying on rapid growth, (harvested) generally over a 1 – 8 year cycle

  Serbian
  

  proizvodnja drvne biomase, obično na poljoprivrednom zemljištu, obnavljanjem novim stablima (izdancima) iz panja ili korena i oslanjanjem na brz rast, (vršenjem seče) obično u ciklusu od 1 do 8 godina

  Serbian
  

  proizvodnja drvne biomase, obično na poljoprivrednom zemljištu, obnavljanjem novim stablima (izdancima) iz panja ili korena i oslanjanjem na brz rast, (vršenjem seče) obično u ciklusu od 1 do 8 godina

• short rotation forestry
  English
  

  production of trees (generally) on forest land, that rely on rapid growth of individuals harvested in short cycles (of 5-15 years)

  Serbian
  

  proizvodnja drveća (generalno) na šumskom zemljištu, koja se oslanja na brz rast jedinki čija se seča vrši u kratkim ciklusima (od 5 do 15 godina)

  Serbian
  

  proizvodnja drveća (generalno) na šumskom zemljištu, koja se oslanja na brz rast jedinki čija se seča vrši u kratkim ciklusima (od 5 do 15 godina)

• shredded biofuel
  English
  

  solid biofuel which has been mechanical treated into smaller particles with blunt tools EXAMPLE Chopped straw, shredded bark, wood and hog fuel.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo koje je mehanički obrađeno u manje čestice pomoću tupih alata PRIMER Sečena slama, usitnjena kora, drvo i drobljeno gorivo.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo koje je mehanički obrađeno u manje čestice pomoću tupih alata PRIMER Sečena slama, usitnjena kora, drvo i drobljeno gorivo.

• size analysis sample
  English
  

  sample taken specifically for the purpose of determining particle size distribution

  Serbian
  

  uzorak koji se uzima specijalno za potrebe određivanja distribucije čestica prema veličini

  Serbian
  

  uzorak koji se uzima specijalno za potrebe određivanja distribucije čestica prema veličini

• size-reduction
  English
  

  reduction of the nominal top size of a sample or sub-sample

  Serbian
  

  smanjenje nominalne veličine uzorka ili poduzorka

  Serbian
  

  smanjenje nominalne veličine uzorka ili poduzorka

• slab
  English
  

  parts of woody biomass created when cuts are made into the edges of logs and whereby one side shows the original rounded surface of the tree, either completely or partially, with or without bark NOTE 1 to entry: Approximate length 200 cm to 800 cm.

  Serbian
  

  delovi drvne biomase koji nastaju kada se razreže trupac, pri čemu jedna strana zadržava originalnu zaobljenu površinu stabla, u potpunosti ili delimično, sa korom ili bez nje NAPOMENA 1 uz termin: Približna dužina iznosi 200 cm do 800 cm.

  Serbian
  

  delovi drvne biomase koji nastaju kada se razreže trupac, pri čemu jedna strana zadržava originalnu zaobljenu površinu stabla, u potpunosti ili delimično, sa korom ili bez nje NAPOMENA 1 uz termin: Približna dužina iznosi 200 cm do 800 cm.

• slag
  English
  

  biofuel derived ash that is or has been in a molten (or liquid) state

  Serbian
  

  biogorivo dobijeno od pepela koji se nalazi u istopljenom (ili tečnom) stanju ili je bio u takvom stanju

  Serbian
  

  biogorivo dobijeno od pepela koji se nalazi u istopljenom (ili tečnom) stanju ili je bio u takvom stanju

• smallwood
  English
  

  fuelwood cut with sharp cutting devices and in which most of the material has a particle length typically 50 mm to 500 mm EXAMPLE Chunkwood, firewood.

  Serbian
  

  drvo za ogrev isečeno oštrim spravama za sečenje, pri čemu većina komada ima tipičnu dužinu čestica od 50 mm do 500 mm PRIMER Komadići drveta, ogrevno drvo.

  Serbian
  

  drvo za ogrev isečeno oštrim spravama za sečenje, pri čemu većina komada ima tipičnu dužinu čestica od 50 mm do 500 mm PRIMER Komadići drveta, ogrevno drvo.

• solid biofuel
  English
  

  solid fuels produced directly or indirectly from biomass

  Serbian
  

  čvrsta goriva koja se direktno ili posredno proizvode od biomase

  Serbian
  

  čvrsta goriva koja se direktno ili posredno proizvode od biomase

• solid density
  English
  

  density of solid material excluding any interior pores

  Serbian
  

  gustina čvrstog materijala, izuzimajući sve unutrašnje šupljine

  Serbian
  

  gustina čvrstog materijala, izuzimajući sve unutrašnje šupljine

• solid recovered fuel
  English
  

  solid fuel prepared from non-hazardous waste to be utilised for energy recovery in incineration or coincineration plants NOTE 1 to entry: This term is for information only.

  Serbian
  

  čvrsto gorivo pripremljeno od bezopasnog otpada koje se koristi za dobijanje energije u postrojenjima za insineraciju i koinsineraciju NAPOMENA 1 uz termin: Termin je obuhvaćen samo informativno.

  Serbian
  

  čvrsto gorivo pripremljeno od bezopasnog otpada koje se koristi za dobijanje energije u postrojenjima za insineraciju i koinsineraciju NAPOMENA 1 uz termin: Termin je obuhvaćen samo informativno.

• solid volume
  English
  

  volume of the individual particle excluding the volume of the void between the particles NOTE 1 to entry: Typically determined by a fluid displaced by a specific amount of material.

  Serbian
  

  zapremina pojedinačnih čestica, izuzimajući zapreminu šupljina između čestica NAPOMENA 1 uz termin: Obično se određuje merenjem tečnosti koju istisne određena količina materijala.

  Serbian
  

  zapremina pojedinačnih čestica, izuzimajući zapreminu šupljina između čestica NAPOMENA 1 uz termin: Obično se određuje merenjem tečnosti koju istisne određena količina materijala.

• soot
  English
  

  fine black particles, chiefly composed of carbon, produced by incomplete combustion of carbon rich feedstock

  Serbian
  

  sitne crne čestice, najvećim delom sačinjene od ugljenika, koje nastaju prilikom nepotpunog sagorevanja sirovine bogate ugljenikom

  Serbian
  

  sitne crne čestice, najvećim delom sačinjene od ugljenika, koje nastaju prilikom nepotpunog sagorevanja sirovine bogate ugljenikom

• sorption
  English
  

  phenomenon whereby a substance is absorbed or adsorbed through a surface or adsorbed on a surface NOTE 1 to entry: Sorption also applies to desorption processes.

  Serbian
  

  pojava kada se neka supstanca apsorbuje ili adsorbuje kroz površinu ili adsorbuje na površini NAPOMENA 1 uz termin: Sorpcija se primenjuje i na procese desorpcije.

  Serbian
  

  pojava kada se neka supstanca apsorbuje ili adsorbuje kroz površinu ili adsorbuje na površini NAPOMENA 1 uz termin: Sorpcija se primenjuje i na procese desorpcije.

• stacked volume
  English
  

  volume of stacked material including the space between the material pieces

  Serbian
  

  zapremina naslaganog materijala, uključujući i prostor između komada materijala

  Serbian
  

  zapremina naslaganog materijala, uključujući i prostor između komada materijala

• stem wood roundwood
  English
  

  part of tree stem with the branches and top removed, with a length of more than 100 cm

  Serbian
  

  deo stabla bez grana i ovršaka, dužine veće od 100 cm

  Serbian
  

  deo stabla bez grana i ovršaka, dužine veće od 100 cm

• stemwood chips
  English
  

  wood chips made of stem wood, with or without bark

  Serbian
  

  drvna sečka proizvedena od debla, sa korom ili bez nje

  Serbian
  

  drvna sečka proizvedena od debla, sa korom ili bez nje

• stump
  English
  

  part of the tree stem below the felling cut NOTE 1 to entry: In total-tree utilization the root system is included in the stump.

  Serbian
  

  deo stabla ispod linije sečenja NAPOMENA 1 uz termin: Prilikom korišćenja kompletnog stabla, korenski sistem predstavlja deo panja.

  Serbian
  

  deo stabla ispod linije sečenja NAPOMENA 1 uz termin: Prilikom korišćenja kompletnog stabla, korenski sistem predstavlja deo panja.

• sub-lot
  English
  

  portion of a lot for which a test result is required

  Serbian
  

  deo partije za koji se zahteva rezultat ispitivanja

  Serbian
  

  deo partije za koji se zahteva rezultat ispitivanja

• sub-sample
  English
  

  portion of a sample

  Serbian
  

  deo uzorka

  Serbian
  

  deo uzorka

• supplier
  English
  

  organization or person that provides a product NOTE 1 to entry: One supplier may deliver to the end-user directly and take responsibility for fuel deliveries from several producers as well as delivery to the end-user.

  Serbian
  

  organizacija ili osoba koji isporučuju proizvod NAPOMENA 1 uz termin: Jedan isporučilac može direktno da isporuči gorivo krajnjem korisniku i da preuzme odgovornost za isporuke goriva od nekoliko proizvođača, kao i za isporuku krajnjem korisniku.

  Serbian
  

  organizacija ili osoba koji isporučuju proizvod NAPOMENA 1 uz termin: Jedan isporučilac može direktno da isporuči gorivo krajnjem korisniku i da preuzme odgovornost za isporuke goriva od nekoliko proizvođača, kao i za isporuku krajnjem korisniku.

• supply chain
  English
  

  the overall process of handling, transporting and processing raw materials from the point of collection to the point of delivery to the end-user

  Serbian
  

  celokupan proces rukovanja, transporta i prerade sirovina od mesta sakupljanja do mesta isporuke krajnjem korisniku

  Serbian
  

  celokupan proces rukovanja, transporta i prerade sirovina od mesta sakupljanja do mesta isporuke krajnjem korisniku

• tertiary biomass
  English
  

  post consumer residues and wastes, such as fats, greases, oils, construction and demolition wood debris, other waste wood from urban environments, as well as packaging wastes, municipal solid wastes and landfill gases NOTE 1 to entry: The term is for information only.

  Serbian
  

  ostaci i otpad nakon upotrebe, kao što su masti, maziva, ulja, šut od građevinskog drveta i drveta iz porušenih objekata, drugo otpadno drvo iz gradskih sredina, kao i ambalažni otpad, komunalni čvrsti otpad i deponijski gasovi NAPOMENA 1 uz termin: Termin je uključen samo informativno.

  Serbian
  

  ostaci i otpad nakon upotrebe, kao što su masti, maziva, ulja, šut od građevinskog drveta i drveta iz porušenih objekata, drugo otpadno drvo iz gradskih sredina, kao i ambalažni otpad, komunalni čvrsti otpad i deponijski gasovi NAPOMENA 1 uz termin: Termin je uključen samo informativno.

• test portion
  English
  

  sub-sample either of a laboratory sample or a test sample

  Serbian
  

  poduzorak laboratorijskog uzorka ili uzorka za ispitivanje

  Serbian
  

  poduzorak laboratorijskog uzorka ili uzorka za ispitivanje

• test sample
  English
  

  laboratory sample after an appropriate preparation made by the laboratory

  Serbian
  

  laboratorijski uzorak nakon odgovarajuće pripreme koja je izvršena u laboratoriji

  Serbian
  

  laboratorijski uzorak nakon odgovarajuće pripreme koja je izvršena u laboratoriji

• thermally treated biomass
  English
  

  biomass whose chemical composition has been changed by heat (usually by temperatures of 200 to 300°C and above) EXAMPLE Torrefied biomass, charcoal. NOTE 1 to entry: Drying is not considered thermal treatment in this definition.

  Serbian
  

  biomasa čiji je hemijski sastav promenjen pod dejstvom toplote (obično na temperaturama od 200 C do 300 C i višim) PRIMER Torifikovana biomasa, drveni ugalj. NAPOMENA 1 uz termin: U ovoj definiciji, sušenje se ne smatra termičkim tretmanom.

  Serbian
  

  biomasa čiji je hemijski sastav promenjen pod dejstvom toplote (obično na temperaturama od 200 C do 300 C i višim) PRIMER Torifikovana biomasa, drveni ugalj. NAPOMENA 1 uz termin: U ovoj definiciji, sušenje se ne smatra termičkim tretmanom.

• thinning residues
  English
  

  woody biomass residues originating from thinning operations

  Serbian
  

  ostaci drvne biomase koji potiču iz šumskih proreda

  Serbian
  

  ostaci drvne biomase koji potiču iz šumskih proreda

• torrefied biomass
  English
  

  solid biofuel produced by torrefaction of biomass NOTE 1 to entry: Torrefaction is a mild pyrolysis process performed at temperatures between 200 - 300 C in inert atmosphere. For example under those conditions, biomass is altered to an intermediate between wood and charcoal. NOTE 2 to entry: Torrefied biomass contains typically 60 – 70 % of the initial mass and 90 % of the initial net calorific value.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo proizvedeno torifikacijom biomase NAPOMENA 1 uz termin: Torifikacija je proces blage pirolize koji se vrši na temperaturama između 200 C do 300 C u inertnoj atmosferi. Na primer, pod ovim uslovima biomasa prelazi u međuproizvod između drveta i drvenog uglja. NAPOMENA 2 uz termin: Torifikovana biomasa sadrži obično 60 % – 70 % početne mase i 90 % početne neto kalorijske vrednosti.

  Serbian
  

  čvrsto biogorivo proizvedeno torifikacijom biomase NAPOMENA 1 uz termin: Torifikacija je proces blage pirolize koji se vrši na temperaturama između 200 C do 300 C u inertnoj atmosferi. Na primer, pod ovim uslovima biomasa prelazi u međuproizvod između drveta i drvenog uglja. NAPOMENA 2 uz termin: Torifikovana biomasa sadrži obično 60 % – 70 % početne mase i 90 % početne neto kalorijske vrednosti.

• total carbon (C) carbon content
  English
  

  content of carbon (C) within moisture free fuel (dry)

  Serbian
  

  sadržaj ugljenika (C) u gorivu bez vlage (suvo)

  Serbian
  

  sadržaj ugljenika (C) u gorivu bez vlage (suvo)

• total chlorine (Cl) chlorine content
  English
  

  content of chlorine (Cl) within moisture free fuel (dry)

  Serbian
  

  sadržaj hlora (Cl) u gorivu bez vlage (suvo)

  Serbian
  

  sadržaj hlora (Cl) u gorivu bez vlage (suvo)

• total hydrogen (H) hydrogen content
  English
  

  content of hydrogen (H) within moisture free fuel (dry)

  Serbian
  

  sadržaj vodonika (H) u gorivu bez vlage (suvo)

  Serbian
  

  sadržaj vodonika (H) u gorivu bez vlage (suvo)

• total mass
  English
  

  mass of all components of the solid fuel, including dry matter and moisture

  Serbian
  

  masa svih komponenata čvrstog goriva, uključujući suvu materiju i vlažnost

  Serbian
  

  masa svih komponenata čvrstog goriva, uključujući suvu materiju i vlažnost

• total nitrogen (N) nitrogen content
  English
  

  content of nitrogen (N) within moisture free fuel (dry)

  Serbian
  

  sadržaj azota (N) u gorivu bez vlage (suvo)

  Serbian
  

  sadržaj azota (N) u gorivu bez vlage (suvo)

• total oxygen (O) oxygen content
  English
  

  content of oxygen (O) within moisture free fuel (dry) NOTE 1 to entry: For solid biofuels the amount of total oxygen is generally calculated as the remaining portion in the dry fuel from the sum of the total ash, the total carbon, the total hydrogen, the total nitrogen, the total sulfur and the total chlorine in the dry fuel.

  Serbian
  

  sadržaj kiseonika (O) u gorivu bez vlage (suvo) NAPOMENA 1 uz termin: Za čvrsta biogoriva, količina ukupnog kiseonika se obično izračunava kao preostali deo u suvom gorivu u odnosu na zbir ukupnog pepela, ukupnog ugljenika, ukupnog vodonika, ukupnog azota, ukupnog sumpora i ukupnog hlora u suvom gorivu.

  Serbian
  

  sadržaj kiseonika (O) u gorivu bez vlage (suvo) NAPOMENA 1 uz termin: Za čvrsta biogoriva, količina ukupnog kiseonika se obično izračunava kao preostali deo u suvom gorivu u odnosu na zbir ukupnog pepela, ukupnog ugljenika, ukupnog vodonika, ukupnog azota, ukupnog sumpora i ukupnog hlora u suvom gorivu.

• total sulphur (S) sulphur content
  English
  

  content of sulphur (S) within moisture free fuel (dry)

  Serbian
  

  sadržaj sumpora (S) u gorivu bez vlage (suvo)

  Serbian
  

  sadržaj sumpora (S) u gorivu bez vlage (suvo)

• tree section
  English
  

  part of a tree (with branches) which has been cut into suitable length but not processed NOTE 1 to entry: Tree sections can be processed for example to pulpwood or forest fuel.

  Serbian
  

  deo stabla (sa granama) koji je isečen na odgovarajuću dužinu, ali nije obrađen NAPOMENA 1 uz termin: Delovi stabla mogu da se prerade u, na primer, celulozno drvo ili drvno gorivo od nerecikliranog materijala.

  Serbian
  

  deo stabla (sa granama) koji je isečen na odgovarajuću dužinu, ali nije obrađen NAPOMENA 1 uz termin: Delovi stabla mogu da se prerade u, na primer, celulozno drvo ili drvno gorivo od nerecikliranog materijala.

• ultimate analysis elementary analysis elemental analysis
  English
  

  analysis of a fuel reported in terms of its total carbon, total hydrogen, total nitrogen, and total sulphur measured at specified conditions and total oxygen calculated by formula [SOURCE: ISO 1213-2:1992]

  Serbian
  

  analiza goriva koja se daje kroz izveštaj o ukupnom ugljeniku, ukupnom vodoniku, ukupnom azotu i ukupnom sumporu koji se mere pod utvrđenim uslovima i sa ukupnim kiseonikom izračunatim prema formuli

  Serbian
  

  analiza goriva koja se daje kroz izveštaj o ukupnom ugljeniku, ukupnom vodoniku, ukupnom azotu i ukupnom sumporu koji se mere pod utvrđenim uslovima i sa ukupnim kiseonikom izračunatim prema formuli

• used wood
  English
  

  wood substances or objects which have performed their intended purpose NOTE 1 to entry: See also recovered construction wood and demolition wood.

  Serbian
  

  supstance ili predmeti od drveta čija je osnovna svrha završena NAPOMENA 1 uz termin: Videti otpadno građevinsko drvo i drvo iz porušenih objekata.

  Serbian
  

  supstance ili predmeti od drveta čija je osnovna svrha završena NAPOMENA 1 uz termin: Videti otpadno građevinsko drvo i drvo iz porušenih objekata.

• volatile matter VM
  English
  

  mass loss, corrected for moisture, when a fuel is heated in the absence of air under specific conditions

  Serbian
  

  gubitak mase, korigovan za vlagu, kada se gorivo zagreva u odsustvu vazduha pod utvrđenim uslovima

  Serbian
  

  gubitak mase, korigovan za vlagu, kada se gorivo zagreva u odsustvu vazduha pod utvrđenim uslovima

• volume
  English
  

  amount of space that is enclosed within an object NOTE 1 to entry: It must always be stated whether the volume refers to the solid volume of individual particles, the bulk volume, or the stacked volume of the material and whether the mass of moisture in the material is included. NOTE 2 to entry: See also bulk volume, solid volume, and stacked volume.

  Serbian
  

  prostor obuhvaćen objektom NAPOMENA 1 uz termin: Uvek mora da se navede da li se zapremina odnosi na kompaktnu zapreminu pojedinačnih čestica, nasipnu zapreminu ili prostornu zapreminu materijala, kao i da li je obuhvaćena masa vlage u materijalu. NAPOMENA 2 uz termin: Videti nasipnu zapreminu, kompaktnu zapreminu i prostornu zapreminu.

  Serbian
  

  prostor obuhvaćen objektom NAPOMENA 1 uz termin: Uvek mora da se navede da li se zapremina odnosi na kompaktnu zapreminu pojedinačnih čestica, nasipnu zapreminu ili prostornu zapreminu materijala, kao i da li je obuhvaćena masa vlage u materijalu. NAPOMENA 2 uz termin: Videti nasipnu zapreminu, kompaktnu zapreminu i prostornu zapreminu.

• water soluble content
  English
  

  amount of an element which can be extracted with water using a specified extraction procedure

  Serbian
  

  količina elementa koja može da se ekstrahuje vodom primenom utvrđenog postupka ekstrakcije

  Serbian
  

  količina elementa koja može da se ekstrahuje vodom primenom utvrđenog postupka ekstrakcije

• wet basis
  English
  

  condition in which the solid fuel contains moisture

  Serbian
  

  stanje u kojem čvrsto gorivo sadrži vlagu

  Serbian
  

  stanje u kojem čvrsto gorivo sadrži vlagu

• wettability
  English
  

  ability of a liquid to maintain contact with a solid surface, resulting from intermolecular interactions when the two are brought together NOTE 1 to entry: The degree of wetting (wettability) is determined by a force balance between adhesive and cohesive forces.

  Serbian
  

  sposobnost tečnosti da održava kontakt sa površinom čvrstog tela kao rezultat međumolekularnih interakcija, kada tečnost i čvrsto telo dođu u kontakt NAPOMENA 1 uz termin: Stepen kvašenja (kvasivost) određuje se ravnotežom između adhezionih i kohezionih sila.

  Serbian
  

  sposobnost tečnosti da održava kontakt sa površinom čvrstog tela kao rezultat međumolekularnih interakcija, kada tečnost i čvrsto telo dođu u kontakt NAPOMENA 1 uz termin: Stepen kvašenja (kvasivost) određuje se ravnotežom između adhezionih i kohezionih sila.

• whole tree
  English
  

  felled, undelimbed tree, excluding root system

  Serbian
  

  posečeno stablo sa granama, bez korenskog sistema

  Serbian
  

  posečeno stablo sa granama, bez korenskog sistema

• whole-tree chips
  English
  

  wood chips made from whole trees EXAMPLE Wood chips containing stems with bark, branches, needles/leaves.

  Serbian
  

  drvna sečka proizvedena od celog stabla PRIMER Drvna sečka koja je proizvedena od debla sa korom, granama, iglicama/lišćem.

  Serbian
  

  drvna sečka proizvedena od celog stabla PRIMER Drvna sečka koja je proizvedena od debla sa korom, granama, iglicama/lišćem.

• wood briquette
  English
  

  biofuel made with or without additives in the form of cubiform or cylindrical units and a diameter of over 25 mm produced by compressing pulverised woody biomass NOTE 1 The raw material for wood briquettes is woody biomass in accordance with Table 1 of ISO 17225-1[16]. NOTE 2 Biofuel briquettes are usually manufactured in a piston press, with the total moisture content usually being less than 15 % of the mass.

  Serbian
  

  biogorivo proizvedeno sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke ili valjka, prečnika većeg od 25 mm, i izrađuju se sabijanjem praškaste drvne biomase NAPOMENA 1 uz termin: Sirovina za drvne brikete jeste drvna biomasa u skladu sa tabelom 1 u ISO 17225-1. NAPOMENA 2 uz termin: Biogorivo u obliku briketa obično se proizvodi u klipnoj presi, a ukupan sadržaj vlage obično je manji od 15 % mase.

  Serbian
  

  biogorivo proizvedeno sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke ili valjka, prečnika većeg od 25 mm, i izrađuju se sabijanjem praškaste drvne biomase NAPOMENA 1 uz termin: Sirovina za drvne brikete jeste drvna biomasa u skladu sa tabelom 1 u ISO 17225-1. NAPOMENA 2 uz termin: Biogorivo u obliku briketa obično se proizvodi u klipnoj presi, a ukupan sadržaj vlage obično je manji od 15 % mase.

• wood chips
  English
  

  chipped woody biomass in the form of pieces with a defined particle size produced by mechanical treatment with sharp tools such as knives NOTE 1 to entry: Wood chips have a subrectangular shape with a typical length 5 to 50 mm and a low thickness compared to other dimensions. NOTE 2 to entry: See also cutter chips, forest chips, green chips, stem wood chips, and whole-tree chips.

  Serbian
  

  drobljena drvna biomasa u obliku komada definisane veličine čestica, proizvedena mehaničkim postupkom pomoću oštrih alata, kao što su noževi NAPOMENA 1 uz termin: Drvna sečka je približno pravougaonog oblika tipične dužine od 5 mm do 50 mm i male debljine u poređenju sa drugim merama. NAPOMENA 2 uz termin: Videti sečku iz industrijske prerade, sečku od drveta iz šume, sečku od ostataka u šumarstvu, sečku od debla i sečku od celog stabla.

  Serbian
  

  drobljena drvna biomasa u obliku komada definisane veličine čestica, proizvedena mehaničkim postupkom pomoću oštrih alata, kao što su noževi NAPOMENA 1 uz termin: Drvna sečka je približno pravougaonog oblika tipične dužine od 5 mm do 50 mm i male debljine u poređenju sa drugim merama. NAPOMENA 2 uz termin: Videti sečku iz industrijske prerade, sečku od drveta iz šume, sečku od ostataka u šumarstvu, sečku od debla i sečku od celog stabla.

• wood fuels wood based fuels wood-derived biofuels
  English
  

  all types of biofuels originating from woody biomass

  Serbian
  

  sve vrste biogoriva koje potiču od drvne biomase

  Serbian
  

  sve vrste biogoriva koje potiču od drvne biomase

• wood pellet
  English
  

  biofuel made from woody biomass with or without additives in the form of cubiform, polyhedral, polyhydric or cylindrical units, random length and typically 3.15 mm to 40 mm, a diameter up to 25 mm and with broken ends NOTE 1 to entry: The raw material for wood pellets is woody biomass in accordance with Table 1 of ISO 17225-1. Pellets are usually manufactured in a die, with total moisture content usually less than 10 % of their mass wet basis. NOTE 2 to entry: The woody biomass used as feedstock for pellet making is milled to size in accordance with customer specification. Determination of the particle size distribution of the constituent of pellets is done by ISO 17830.

  Serbian
  

  biogorivo proizvedeno od drvne biomase sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, poliedra, u polihidričnom ili valjkastom obliku, nasumične dužine obično od 3,15 mm do 40 mm, prečnika do 25 mm i pokidanih krajeva NAPOMENA 1 uz termin: Sirovina za drvne pelete je drvna biomasa u skladu sa tabelom 1 u ISO 17225-1. Peleti se obično proizvode u matrici i ukupan sadržaj vlage obično je manji od 10 % mase u vlažnom stanju. NAPOMENA 2 uz termin: Drvna biomasa koja se koristi kao sirovina za izradu peleta drobi se na veličinu koja je u skladu sa specifikacijom kupca. Određivanje distribucije čestica prema veličini za konstituente peleta vrši se prema ISO 17830.

  Serbian
  

  biogorivo proizvedeno od drvne biomase sa aditivima ili bez njih, čije su jedinice u obliku kocke, poliedra, u polihidričnom ili valjkastom obliku, nasumične dužine obično od 3,15 mm do 40 mm, prečnika do 25 mm i pokidanih krajeva NAPOMENA 1 uz termin: Sirovina za drvne pelete je drvna biomasa u skladu sa tabelom 1 u ISO 17225-1. Peleti se obično proizvode u matrici i ukupan sadržaj vlage obično je manji od 10 % mase u vlažnom stanju. NAPOMENA 2 uz termin: Drvna biomasa koja se koristi kao sirovina za izradu peleta drobi se na veličinu koja je u skladu sa specifikacijom kupca. Određivanje distribucije čestica prema veličini za konstituente peleta vrši se prema ISO 17830.

• wood processing industry by-products wood processing industry residues
  English
  

  woody biomass by-products (or residues) obtained from wood processing and from the pulp and paper industry NOTE 1 to entry: See also bark, cork residues, cross-cut ends, edgings, fibre sludge, grinding dust, saw dust, slabs, and wood shavings.

  Serbian
  

  sporedni proizvodi (ili ostaci) drvne biomase koji se dobijaju nakon prerade drveta, kao i iz industrije celuloze i papira NAPOMENA 1 uz termin: Videti koru, ostatke od plute, obrupce, okrajke, talog vlakana, drvnu prašinu od brušenja, piljevinu, okorke i drvnu šušku.

  Serbian
  

  sporedni proizvodi (ili ostaci) drvne biomase koji se dobijaju nakon prerade drveta, kao i iz industrije celuloze i papira NAPOMENA 1 uz termin: Videti koru, ostatke od plute, obrupce, okrajke, talog vlakana, drvnu prašinu od brušenja, piljevinu, okorke i drvnu šušku.

• wood shavings cutter shavings
  English
  

  shavings from woody biomass created when planing wood

  Serbian
  

  ostaci drvne biomase koji nastaju prilikom rendisanja drveta

  Serbian
  

  ostaci drvne biomase koji nastaju prilikom rendisanja drveta

• woody biomass
  English
  

  biomass originating from trees, bushes and shrubs NOTE 1 to entry: This definition includes forest, plantation and other virgin wood, wood processing industry by-products and residues, and used wood.

  Serbian
  

  biomasa koja potiče od drveća, grmlja i žbunja NAPOMENA 1 uz termin: Ovom definicijom su obuhvaćeni drvo iz šuma, sa plantaža i drugo potpuno prirodno drvo, sporedni proizvodi i ostaci iz industrijske prerade drveta i korišćeno drvo.

  Serbian
  

  biomasa koja potiče od drveća, grmlja i žbunja NAPOMENA 1 uz termin: Ovom definicijom su obuhvaćeni drvo iz šuma, sa plantaža i drugo potpuno prirodno drvo, sporedni proizvodi i ostaci iz industrijske prerade drveta i korišćeno drvo.